Rahat doğum için öneriler

Doğumda annelerin iyi hali birçok faktörle ilişkilidir. Doğum sırasında etraflarında onları destekleyecek, kişi ya da kişilere ihtiyaç duyarlar. Bu kişilerin yanlarında olmalarını ve kendisine destek olmasını, cesaret vermesini, motive etmesini, sevmesini isterler. Bulundukları ortamın mahremiyeti onlar için çok önemlidir. Doğum sırasında salgılanan değişik hormonlar vardır. Bu hormonlar birbirini teşvik edip beraber de salınabilirler, bazen bazı durumlarda birbirlerini engelleyebilirler de. Bu sebeple annenin bulunduğu ortam, kendisini nasıl hissettiği önemlidir. Bu hormonal yapı anneden bebeğe, bebekten anneye geçer.

Doğal doğum öncüsü Fransız Dr. Michel Odent 1960’lı yıllardan beri kadının “memelilerin yöntemi ile doğum yapması” gerektiğini belirtmiştir. Memelilerin doğumu sorunsuz ve hormonal bir denge içinde gerçekleşir. İnsanlardan farklılıkları, gelişmemiş psikolojileridir. İnsan beyninin düşünme kısmı (neokorteks) fazla uyarıldığında doğum sürecini engellemiş olur. Memelilerin doğum ortamları rahat, sessiz ve karanlıktır. Dolayısı ile insan da yani doğuran kadın da neokorteksi uyaracak aktivitelerden kaçındığı sürece doğum süreci rahat olacaktır. Diğer memeliler doğumları sırasında mahremiyet, rahat, sessiz ve karanlık bir ortam ararlar. Böyle bir ortam anne için de sağlanır ise uyarıcı aktivitelerden uzak kalmış olur dolayısı ile hormonlar da doğum sürecinin rahat olması yönünde salgılanmaya devam eder.

Doğum sırasında annenin ruhsal halini anlamak önemlidir. Aslında kadınlar doğumda ağrıdan değil de, ağrı ile baş edememekten korkarlar. Ağrının onların davranışının nasıl etkileyeceğini, ne hissedeceklerini merak ederler. Ağrı ile baş etme yöntemi kadına kadına değişmekle beraber birbirleri ile temel özellikleri vardır. Doğum eylemi sırasında doğuran kadının kendini iyi hissedeceği bir ortam yaratmak önemlidir. Kadın egemenlik duygusunu arttırmalı ve doğum ağrıları ile kolaylıkla baş edebilmelidir. Kendini güçlü hissetmelidir. Doğum ağrısı ile baş etmenin, rahat bir doğum geçirmenin bazı yöntemleri vardır. Sizlere bir yazı dizisi ile bunlardan bahsetmek istiyorum. İlk yöntemimiz:

Rahatlama

Doğumları ile başa çıkabilen bazı kadınlar, kasılmaları sırasında rahatlama tekniğini kullanırlar. Doğum sırasında rahat olmanız esastır. Gerginliğin olduğu yerde gevşeyemezsiniz. Ayrıca korkunun hakim olduğu bir ortamda da gevşeyemezsiniz. Korku aslında gerginliğinizi arttırır, bu da ağrıyı hissetmenize yol açar. Daha önceki yazılarımda Korku-Ağrı-Gerginlik Çemberi konusuna değinmiştim.

Doğum kasılmaları geldiğinde vücudunuzu kasmak yerine gevşetmelisiniz. Rahat olmalısınız. Kaslarınız daha da gevşemeli, rahatlamalısınız. Bunun için hamileliğiniz sırasında bol bol gevşemeyi öğrenmeli ve çalışmalısınız.

Rahatlamayı nasıl öğrenebilirsiniz? Dinlenirken veya uyuya kalmışken zihninizin ve bedeninizin nasıl hissettiğini fark etmelisiniz. Zihniniz bedeninizi etkiler. Öncelikle gevşeme becerilerini öğrenirken kendinize sessiz ve sakin bir ortam yaratın. Bol miktarda yastık kullanarak yan tarafınıza yatın. Dilerseniz iki dizinizin altına ya da karnınızın altına da yastık koyabilirsiniz.

(Bu pozisyonda gevşemeyi öğrendikten sonra doğum sırasında ihtiyaç duyacağınız çeşitli pozisyonlarda da gevşeme pratiği yapmanızı öneririm.)

• Şimdi sadece aldığınız ve verdiğiniz nefesi izleyin. Yavaş yavaş üç derin nefes alın. Şimdi nefesinizi doğal akışına bırakın.
• Şimdi ayak parmaklarınızı ve ayaklarınızı hissedin. Ne kadar sıcak ve gevşemiş olduklarını fark edin.
• Ayak bileklerinizi düşünün. Gevşemiş ve hafif.
• Baldırlarınız, biraz da gevşemesine izin verin. Hafif ve yumuşak.
• Dizlerinize odakların şimdi de. Tamamen gevşediklerini fark edin.
• Kalçalarınızı düşünün. Geniş ve güçlü. Gevşemesine izin verin, şimdi onlar da yumuşak ve ağır.
• Pelvik bölgenizi düşünün. Doğum sırasında daha da rahat olmaya ihtiyacı var. Zamanı geldiğinde bebeğinizin yolculuğu için buradaki dokular daha da esneyecek, açılacak ve bebeğinizin geçmesine izin verecek. Tamamen gevşe, bütün gerginlikleri nefesin ile birlikte at, gitsin.
• Sırtın. Nasıl da gevşedi. Hisset, sanki sıcak bir el yavaş yavaş sırtında geziniyor. Tüm gerginliğin seni terk ettiğini fark et.
• Şimdi de karnını hisset. Kasların nasıl da gevşediğini fark et. Nefes alıp verirken sanki karnından bir balon şişirdiğini farz et. Ellerin karnında, bebeğini hisset. Bebeğin her geçen gün bebek yuvasında büyüyor, gelişiyor. Şimdi bebeğini düşün, ne kadar rahat seninle birlikte. Belki uyuyor, belki oynuyor. Harika bir anne olacaksın, bebeğine kavuşacağın anı düşünerek daha da sakinleş.
• Şimdi göğsünüzü hissedin. Nefes alıyorsun, nefes veriyorsun. Ritmini takip et göğüs hareketinin. Kalp atımın gevşemen ile nasıl da uyumlu, fark et. Şimdi yavaşça burnundan nefes alıp, ağzından nefes ver. Tamamen gevşedin. Bu nefesi unutmayın, doğumda sık sık kullanacaksınız.
• Sıra omuzlarda. Omuzlar tamamen düştü, tüm yüklerden kurtuldu. Gevşedin.
• Ağır ve gevşemiş halde.
• Boynunuz, tüm kaslar yumuşadı. Rahatladı.
• Yanaklar, kulaklar, burun, dudaklar, çene yumuşak. Dilin gevşiyor, damaktan uzaklaşıyor.
• Gözler ve göz kapakları. Tamamen gevşedi, gözlerin sanki kafanın içinde bebeğine doğru bakıyor.
• Alın ve kafa. Dümdüz bir alın, bütün kırışıklıkları yok et.
• Yüzünde, içinde, bütün bedeninizde sakinliği ve huzuru hissedin. Bütün bedendeki parçalar gittikçe ağırlaştı, gevşedi. Sanki bedeninin derin bir uykuda ama siz uyanıksınız. Odadaki sesleri fark edin. Bedeninizdeki rahatlığı farkında olun, kendinizi izleyin.
• Bu anın tadını çıkarın.
• Yavaş yavaş bu andan çıkacağız; hafifçe el parmaklarınızı, ellerinizi oynatabilirsiniz. Şimdi ayaklar, ayak parmakları hissedin. Hazır olduğunuzda gözlerinizi açın. Hemen kalkmayın, dinlenmeye devam edin. Kalkmak istediğinizde yavaşça, sakince kalkıp önce oturun. Sonra dilerseniz ayağa kalkabilirsiniz.

Bu gevşeme ve rahatlama çalışmasını ne kadar sık yaparsanız bedeniniz gevşemeye daha kolay adapte olacaktır. Ve yaptığınız sık gevşeme egzersizi ile doğumunuzda daha kolay gevşemeyi öğrenmiş olacaksınız.

Nefes çalışması bu gevşeme egzersizlerinde çok önemli bir rol oynar. Önemli olan yavaş nefes alıp vermektir, her nefeste bedeninizin nasıl da gevşediğini fark edin. Burnunuzdan alıp, ağzınızdan vermeye özen gösterin. Çeneniz ile pelvik bölgeniz arasında bir ilişki vardır, çenenizi ne kadar sıkarsanız, pelvik bölgenizi o kadar sıkmış ve kasmış olursunuz. O yüzden ağzınızdan nefesi verirken, tamamen gevşeyin.

Doğumda beden tamamı ile gevşemiş olmalı, asla gergin olmamalısınız. Unutmayın, gerginliğin olduğu yerde gevşeme olmaz.

Bu gevşeme metnini size okuyup, sizi yönlendirmesi için eşinizden yardım alabilirsiniz. Hatta hafif, kısık bir müzik eşliğinde bile yapabilirsiniz. Ama konuşmak, düşünmek yasak. Sadece gevşemeye, nefese konsantre olmalısınız.

Sizlere bir sonraki yazımda doğumda rahatlamanın diğer yöntemlerini aktaracağım.

Bol gevşemeli, nefesli günler dilerim.