Giriş: 28 Ağustos 2014 Perşembe

Selfie’nin kısa tarihçesi

Sizlere bu yazımızda özellikle son iki yıldır fenomen haline gelen “selfie” ya da günümüz Türkçesine kazandırılmış haliyle “özçekim”in tarihinden bahsetmek istiyoruz. Hayır, hayır; kafasını hafif sağa yatırıp aynadaki seksi olduğunu düşündüğü aksini, 45 derecelik açıyla çeken ilk kişiden bahsetmeyeceğiz. Onu tarih affetsin…

Kendi elini mağara duvarlarına resmeden prehistorik atalarımızı ve 1433 yılında Jan van Eyck’ın yaptığı ilk self portreyi de kenara koyalım. Bir fotoğraf makinesi kullanarak ilk defa kendi fotoğrafını çeken Robert Cornelius’u tanıyalım. Amerikalı amatör bir kimyager ve öncü fotoğrafçılardan olan Cornelius, bir gün ailesine ait dükkanın dışına koyduğu fotoğraf makinesinin kapağını açtıktan sonra hızla makinenin önüne koşarak poz vermiş. Çektiği bu fotoğrafla ilk selfie ve insan portresi çeken kişi olarak tarihe geçmeyi başarmış. Fotoğrafla ilgili çalışmalarını bir süre daha sürdürdükten sonra ailesinin gaz işinin daha çok para kazandırdığını anlayarak fotoğraf sevdasından vazgeçmiş.

Robert Cornelius’un 1839 yılında çektiği tarihteki ilk selfie.

Selfie tarihinin bir diğer önemli ve ilginç ismi ise Vivian Maier. Maier, 2007 yılında amatör bir tarihçi olan John Maloof tarafından tesadüfen keşfedilmiş. Maloof, bir açık artırmadan içinde 30.000’den fazla negatif olan bir kutu satın alır. Negatifleri incelediğinde önemli bir keşif yaptığını anlar. Hiç bilinmeyen bir fotoğrafçının son derece etkileyici fotoğraflarıdır bunlar. Yaptığı araştırmadan sonra fotoğrafların Vivian Maier adlı içe dönük, pek fazla konuşmayan ve hayatını dadılık yaparak kazanan bir kadına ait olduğu ortaya çıkmış. Maier’in adeta ikinci kişiliği olan fotoğrafçılık yönünü yanında çalıştığı aileler dahil hiç kimse bilmiyormuş. Boş zamanlarında çektiği Chicago ve New York sokaklarındaki günlük yaşamı yansıtan olağanüstü fotoğraflar arasında en çok öne çıkanlar ise kendi yansımaları ve gölgelerini fotoğrafladığı “selfie”ler olmuş. İlk olarak 2013 yılında sergilenen ve “selfie yılına” yaraşır bir koleksiyon olan Vivian Maier oto portreleri, yaratıcı selfie çekmek isteyenlere ilham kaynağı olacak nitelikte.

Yıllarca gizli kalan yetenek Vivian Maier, 50’li yıllarda çektiği

çarpıcı selfie’leriyle öne çıkıyor.

“Selfie” teriminin ilk ortaya çıkışı ise bir Avustralyalı tarafından üye olduğu internet forumuna gönderdiği kendi fotoğrafı için bu terimi kullanmasıyla gerçekleşmiş. 27 Haziran 2011’de de ilk kez instagram hashtag’i olarak kullanılmış. 2013 yılında Oxford sözlüğüne geçen ve yılın sözcüğü ilan edilen “selfie” bugün artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi.