Doğum nasıl başlar: Suyum geldi!

Geçen haftaki yazımızda

Normal doğumun kesin olarak başladığını gösteren işaretlerden biri de amniyon kesesinin kendiliğinden açılmasıdır. Buna halk arasında “suyun gelmesi” denir. Bu durumun korkulacak bir durumu yoktur. Su kesesi bomba gibi patlamaz, açıldığında, yırtıldığında halk arasında söylendiği üzere ‘patladığında’ canınız yanmaz. Doğum artık başlamıştır. Sevinebilirsiniz, bebeğinize kavuşmaya çok az kaldı…

Amniyon kesesi ve amniyon suyu nedir, ne işe yarar?

Bebek, içi amniyotik sıvı (bebeğin içinde olduğu su) dolu, amniyon kesesinin (bebeğin içinde olduğu su kesesi) içindedir. Daha basit bir dille anlatmak gerekirse; içi su dolu bir balon düşünün, balon bebeğin su kesesi ve içindeki su da; bebeğin içinde bulunduğu sudur. Bu balon da rahmin içindedir. Rahim ağzı da geçen haftaki yazımda bahsettiğim nişanla kapalıdır.

Nişan gibi amniyon kesesi de bebeği dış dünyadan gelecek enfeksiyonlara karşı korur. İçindeki su ile birlikte sağlıklı bir gebelik ve bebeğin gelişimi için büyük önem taşır. Bu su sayesinde bebek kesenin içinde rahatça hareket eder, vücut ısısını sabit tutar, bu su bebeğin kas gelişimine yardımcı olur ve dışarıdan gelen darbelere karşı yastık görevi görerek bebeği korur. Amniyon suyu en yüksek oranda bebeğin idrarından oluşur. Tamamen boşalsa bile birkaç saate yeniden oluşur. Bebek asla kuru kalmaz!

Su gelerek doğumun başlaması

Gebeliğin 37. haftası itibariyle suları gelen anne adaylarının aktif doğumu yaklaşık 24 saat içinde başlar. Bu demek oluyor ki; su geldikten sonra sancıların kendiliğinden başlaması için önünüzde 24 saatlik bir süreniz var. Rahim kasılmalarını medikal olarak başlatmaya gerek olmayan bu süre, sizin ve bebeğinizin sağlık durumu ve doktorunuzun sular geldikten sonra doğuma yaklaşımı ile yakından alakalıdır. Bazı doktorlar sular geldikten sonra 8, bazıları daha fazla ve en azından benim tecrübelerimle sabit maksimum 24 saat beklerler. Bunu nedeni ise; sular geldikten sonra bebeğin artık enfeksiyon riskine karşı açık hale gelmesidir. Beklenen bu süre içerisinde doğum sancıları kendiliğinden başlamazsa suni sancı ile rahim kasılmaları başlatılmaya çalışılır. Sular doğumun başlama işareti olarak gelebileceği gibi doğum süreci içinde de kendiliğinden gelebilir. İlla amniyon zarının yırtılmasına da gerek yoktur. Bebekler bu zarla birlikte, sanki üzerileri incecik, şeffaf bir örtü ile kaplanmış olarak doğabilirler ya da doğum sürecinde doktorun tıbbi görüşleri üzerine “amniyotomi” adlı bir yöntemle yine doktor tarafından açılabilir.

Amniyon kesesi bozulmamışken, kese içinde doğan bir bebek

Fotoğraf: Leilani Rogers

Sular geldikten sonra yapmanız ve dikkat etmeniz gerekenler

- Suyunuz geldikten sonra doktorunuza haber verin.

- Gelen suyun yeşilimsi olup olmadığına dikkat edin. Yeşil tonlarında bir su geliyorsa bebek ilk kakasını (mekonyum) suyuna yapmış olabilir. Böyle bir durum fark ederseniz doktorunuzla paylaşın. Gelen suyun görüntüsü; berrak, su gibi akıcı, akıntı gibi bir katılığı yoktur ve en fazla ıhlamur çayı renginde olmalıdır.

- Sular geldikten sonra vajinal bölgeyi temiz tutun.

- Temiz iç çamaşırı giyin.

- Cinsel ilişkide bulunmayın.

- Vajinadan içeri birşey sokmayın.

- Temizliği önden arkaya doğru yapın.

- Göbek kordonunu vajinada fark ederseniz acil olarak hastaneye gidin.

- Hastaneye yatışınız yapıldıktan sonra da enfeksiyon riskine karşı antibiyotik tedavisine başlanabilir.

- Suyunuz geldikten sonra duşa girmenizde bir sakınca yoktur.

Su gelmesi nasıl ve ne kadar olur?

Su kesesinin nereden ve ne büyüklükte yırtıldığına göre suyun gelme yoğunluğu değişir. Bazı anne adaylarında sızıntı şeklinde, sanki altına çiş kaçırıyormuş gibi ve bazılarında da vajenden aşağı koca bir bardak su dökülmüş gibi gelebilir. Bu durumda yatak, yorgan, koltuk, sandalye neyin üzerinde oturuyorsan, üzerinde ne varsa ıslanır. Onu fark etmemenize imkan yoktur. Sızıntı şeklindeyse iç çamaşırında hafif hafif ıslanmalar görülebilir. Her tuvalete gittiğinde “tüh şimdi de altıma mı kaçırıyorum” diyebilir ve sürekli ped değiştirmek zorunda hissedebilirsiniz. Bu sızıntıyı idrarı tutar gibi engelleyemezsiniz. Gülme, öksürme, hapşırma gibi durumlarda yaşanan idrar kaçırması gibi gelmez. En önemli gösterge bu olabilir. Eğer su geliyorsa siz onu durduramazsınız.

Su gelince hastaneye ne zaman gidilir?

Suyunuz gelince doktorunuzun doğum sürecini nasıl yönettiğine ve sizin nasıl hissettiğinize göre hemen hastaneye gidebilir ya da bir süre evde oyalanabilirsiniz. Yanınızda bir ebe varsa ve bebeğin kalp atışlarını takip ediyorsa ve doktorunuz da hala evde kalmanıza onayı varsa daha da uzun süreyi evde geçirebilirsiniz.

Hastaneye gittiğinizde ilk önce bebeğin kalp atışını ve sizin rahim kasılmalarınızı kontrol etmek için NST denilen bir makineye, yaklaşık 20-30 dakika bağlı kalırsınız. Sonrasında doktor ya da ebe rahim ağzının açıklığını öğrenmek için tuşe yani vajinal muayene yapar. Su geldikten sonra enfeksiyon riski dolayısıyla ne kadar az vajinal muayene yapılırsa o kadar iyidir.

Su geldikten sonra evde ve hastanede yaşanılan süreç nasıl olur?

Hamilelik sürecinde doktorunuza “suyum gelerek doğumum başlarsa nasıl bir süreç izleyeceğiz” gibi bir soru sorarsanız; size karşılaşacağınız şeyleri, su gelip sancı gelmediğinde ve her şey yolundaysa (bebek iyi, anne iyi, yeterli su var) sancıların kendiliğinden başlaması için (her şey yolundaysa 24 saate kadar sancılar kendiliğinden başlayacaktır, acil olarak suni sacı ile başlatılmasına gerek olmayabilir) en fazla ne kadar bekleyeceğini ve bu konuda aklınıza takılan tüm soruları detaylarıyla anlatacaktır. Siz yeter ki aklınızdaki tüm soruları çekinmeden sorun.

Öncelikle doğum sürecinin kendisine güvenmek gerekiyor. Yukarıda da yazdığım gibi sancılar en fazla 24 saat içinde kendiliğinden başlayacaktır. Henüz aktif doğum başlamamıştır. Doğum dalgaları güçlü bir şekilde gelmeye başlamadan yapmanız gereken en önemli şey, onları karşılayabilecek ruhsal ve bedensel gücü bulabilmek için dinlenmektir. Eğer yeterince dinlendiyseniz; hafif tempolu yürüyüşler, merdiven inip çıkmak, pilates topunda kalça daireleri, meditasyon, masaj ve accupresure gibi destekleyici yöntemler, sancıların gelmesi için size yardımcı olacak doğal yöntemlerden bazılarıdır. Bir doulanız varsa size bu konuda detaylı olarak yardımcı olacaktır.