Bu içerik Ayak ve Ayak Bileği Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Selim Muğrabi tarafından kaleme alındı.

Minimum 2 ayakkabı şart!

Okula giden çocuğun minimum 2 tane ayakkabısı olması gerekiyor. Çünkü ayakkabının üst üste giyilmesi çocuğunuzun ayak sağlığı açısından doğru değil. Üst üste ayakkabı giyme, ayakta havasızlığa, o da ayakkabının içinde oluşan bakteri ve mantarı enfeksiyonların sayısının çoğalmasına yol açar. Ve ayakkabı içinde ayak şiştiği için aynı ayakkabı giyildiğinde, ayakkabı şeklini kaybeder. Şekli bozulan ayakkabı ile beraber ayağın içinde durmasını destekleyen nokta da bozulur. Bu da çeşitli ayak sorunlarına yol açar.

Topuk desteği olan ayakkabı seçin

Çocuğunuzun giydiği ayakkabı yer ile birebir temas etmemeli. Topuk desteği muhakkak olmalıdır. Klasik olarak 5 santim veya 2,5 cm topuk olması gerekir. Bu yükseklik içinde bir desteğin de olması şart! Desteğin yuvarlak ve geniş olması ideal. İç destek çocuğun sağa sola dönmesini engellemek için, ayağının altındaki topuk yüksekliği yaylanmayı sağlamak için gerekli. Ön taraftaki genişlikte ayak parmaklarının şekilsel probleme yol açmayacak biçimde olmalı.

İki günlük rotasyonla ayakkabı kullanılır

Ayakkabının 2 günlük bir rotasyon ile giyilmesi daha doğru olur. Ayakkabı sayısına göre gün aşırı da giyilebilir. Bir gün birini diğer günü öbürü giymek gerekiyor. Yine eğer mümkünse bir spor ayakkabı olması çok önemli. Çocuklar gün boyunca aynı ayakkabıyı giydiği için, eve geldiğinde mümkünse duş almalı ya da ayaklarını yıkamalıdır. Çocuğun ayağı havalandırması gereklidir ve hatta ayakkabının da havalandırmak üzere dışarda tutulması önemlidir.

Ayakkabıyı çocuğunuza denetip alın

Ayakkabı çocuk ayakkabıcıya götürülerek seçilmelidir. Çocuğun her iki ayağı aynı eşitlikte olmayabilir. Aynı beden giymeyebilir. Her iki ayağın ayakkabıyı denenmesi gerekir. Ayakkabıların tek tek denenip hangi basma noktasında sıkıntı olup olmadığı görülmeli. Ayakkabı alındığında ayakkabının önünde yaklaşık bir parmak boşluğun olmasına muhakkak dikkat edilmeli!

Yanlış ayakkabı = Ayak sorunu

Her şeyden önce desteksiz bir ayakkabı alındığında çocuğun ayağında basma kusuru varsa bu basma kusurunu desteklemediği için ayakkabı çocuğu kontrol etmeyecek ve çocuk içe veya dışa basmaya devam edecektir. Bu arada büyüme döneminde çocuklarda büyüme kıkırdaklarında ağrılar olur. En sık rastlanan şey topuk ağrısıdır. Çocuk eğer topuk desteği yetersiz bir ayakkabı giyecek olursa özellikle 8 ila 18 arası çocuklarda topuk ağrısı şikâyeti ortaya çıkar. Bu kötü ayakkabı kullanımından dolayıdır. Yine aynı şekilde on taraftaki boşluk eğer yeteri kadar bırakılmayacak kadar olursa çocuklarda tırnak şekil bozuklukları ve tırnak batması ya da enfeksiyonları oluşur.

Çocuklar en çok topuk ağrısı çekiyor

Ayakla ilgili okul çağ dönemindeki çocuklarda en sık görülen rahatsızlık topuk ağrısıdır. Çünkü büyüme kıkırdakları açık çocuklar sürekli hareket halindeler. Yük sürekli topuklarına biniyor. Eğer iyi bir destekli ayakkabı kullanılmazsa topuk ağrısı en sık rastlanan problem haline dönüşüyor. Ayakların topuk desteği düzenlendiği anda ağrı ortadan kalkıyor.

İkinci en sık görünen problem aile farkında değilse düztabanlık. Çocuğun ayağında yüksek kavis varsa uygun ayakkabı alınmadıysa çocuklarda iç ve dışa basma ve buna bağlı gelişen bacak şekil bozukları ortaya çıkması da muhtemel. Çocukların özellikle ayakkabı almadan önce bir ortopedik muayeneden geçmesi ayak yapısının ne olduğunun öğrenilmesi ve ona göre tercih edilmesi artık rutin haline gelmesi gerekir. En önemlisi okul dönemine başlamadan önce çocukların ortopedik bir muayeneden geçmesi gerekmektedir.

Ayakkabı seçimi yaparken bunları unutmayın!

• Çocuk spor yaparken giydiğini mümkün olmadıkça günlük hayatta giymemeli.

• Sporda giydiği ayakkabıyı dışarda giyecek olursa ayak bileğinde burkulma gibi problemler karşılaşabilir.

• Tam tersi günlük giydiği ayakkabı da sporda giyilecek olursa çarpma gibi çeşitli cilt problemleri çıkar.

• Yapılan spora göre ayakkabı seçilmeli.

• Zıplamalı sporda; voleybol ve basketbolda kalın ve yumuşak tabanlı ayakkabılar, tenis ve koşmalı sporda atletizmde stabilize eden ayakkabılar dediğimiz topuğun etrafı sert malzeme yapılmış olan ayakkabıların kullanılması çok önemli.

• Çocuklar çok hızlı büyüyorlar. Ayakkabılarını tercih ederken ilk başta ayakkabılar o parmak boşluğu nedeniyle çok boşmuş genişmiş gibi gelse de 6 - 7 ay içinde ayak çok hızlı büyüyüp bir ayakkabı değişimi ihtiyacı olabilir.