Erken doğum nedir?

Gebeliğin 37. haftasından önce gerçekleşen doğum, erken doğum olarak kabul edilir. Son adet tarihine göre hesaplanan gebelik yaşı, ultrason muayenesindeki verilere göre de belirlenebilir. Hamileliğin tam olarak hangi günde gerçekleştiğini bilmek çoğu zaman mümkün olmadığından, hamilelik haftası hesabı tahmini olarak yapılmaktadır. Son adet tarihinden sonraki 40 hafta tamamlandığında, doğumun gerçekleşmesi beklenir. 38 ila 42 hafta arasında gerçekleşen doğumlar da zamanında gerçekleşmiş sayılır. Erken doğan bebeklere prematüre bebek denilir.

Erken doğum neden risklidir?

Bebek, anne karnındaki gelişimini tamamlarken son olarak akciğerleri gelişir. Bebeğin ciğerleri ve solunum sistemi dış dünyada tamamen nefes alabilecek şekilde geliştiğinde, bebek doğum için hazır demektir. Ancak yapılan araştırmalarla bilindiği üzere, bebeğin ciğerleri 37. hafta sonuna kadar gelişimini tam olarak tamamlayamaz. Erken doğum, öncelikle bu yüzden bebek için risklidir. Gelişimini tamamlayamamış bebekler, vücut ısılarını dengelemekte de sorun yaşarlar. Aynı zamanda kan şekeri ve kandaki mineral seviyelerini de dengelemeleri zordur. Emme refleksleri tam olarak gelişmemiş olabileceğinden, prematüre bebeklerin beslenmelerinde de çeşitli sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Birçok bebekte karşılaşılan sarılık durumu ise prematüre bebeklerde daha yaygındır. Bu nedenlerle, beklenen doğum tarihinden önce dünyaya gelen bebeklerin yenidoğan bakım ünitesinde özel tedavi görmesi gerekmektedir.

Erken doğum önlenebilir mi?

Erken doğum riski, hamilelikte rahim ağzı (serviks) uzunluğu ölçümü ile belirlenebilmektedir. Bunun dışında, herhangi bir belirti gözükmemesine rağmen hamile kadınların %5 ile %11’inde erken doğum görülebilmektedir. Gebelikte preeklampsi, plasentaya bağlı sorunlar, annedeki sistemik hastalıklar, çoğul gebelikler, rahim anormallikleri, bazı enfeksiyonlar, alkol ve sigara kullanımı ve anne karnındaki bebeğin strese girmesi (fetal stres) gibi durumlar da erken doğuma neden olabilmektedir. Bu tip erken doğuma teşkil edebilecek durumların varlığında, erken doğumu engellemek amacıyla çeşitli ilaç tedavileri uygulanabilir. Bütün kontrolleriniz normalse ve herhangi bir rahatsızlığa bağlı erken doğum riski taşımıyorsanız bile, erken doğum belirtileri hakkında bilgilenip doğru zamanda hekiminize ulaşarak olası bir erken doğumu önlemeniz mümkün olabilir.

Erken doğum belirtileri nelerdir?

Gebeliğinizin 38. haftasından önce aşağıdaki belirtileri yaşıyorsanız, vakit kaybetmeden doktorunuza haber vermeniz gerekir:

Kasılmalar: ‘Doğum sancısı’ olarak bildiğimiz kasılmalar, rahim kaslarının düzenli olarak kasılıp gevşemesi ile bebeği rahim dışına iten hareketlerdir. Hamileliğin son haftalarında yalancı kasılmalar da dediğimiz Braxton-Hicks kasılmalarının görülmesi normaldir. Bunlar rahmi gerçek doğum kasılmalarına hazırlarlar ve çoğunlukla uzun sürmez, dinlenince geçebilir ve düzensizdir. Ancak dinlenmenize ya da pozisyon değiştirmenize rağmen geçmeyen kasılmalar hissediyorsanız, her 10 dakikada bir ya da düzenli olarak belinizde, kasıklarınızda ya da karnınızda kasılma hissediyorsanız, bu erken doğum belirtisi olabilir.

Nişan gelmesi: Rahim ağzını kapatan mukus doku, rahim ağzı açılmaya başladığında buradan ayrılır ve vajinadan dışarı çıkar. Çamaşırınızda kırmızı ya da koyu kahverengi, sümüksü bir leke fark ederseniz, ‘nişan’ olarak bilinen bu dokunun düştüğü anlamına gelebilir ve bu da doğumun ilk işaretlerinden biri sayılır.

Suyun gelmesi: Rahim ağzı açılmaya başladığında, amniyon sıvısı sızmaya başlayabilir. Bu bazen idrar kaçırma gibi sızıntı şeklinde ya da birden çok miktarda suyun boşalması şeklinde gerçekleşebilir.

Karında baskı hissi: Bebeğin normalde olduğundan daha aşağıda olduğunu ve kasıklarınıza, bazen de belinize baskı yaptığını hissediyorsanız, bu da doğum belirtilerinden biri olabilir. Bazen bu hisse ishal veya aşırı bağırsak hareketleri de eşlik edebilir.