Hamilenin çilesi: Mide bulantısı

Mide bulantıları genellikle hamileliğin 5’inci haftasından 12-14’üncü haftaya kadar sürer. “Sabah bulantıları” diyerek hafife indirgediğimiz (çünkü gün boyu sürebilir) bu rahatsızlık bazı kadınlarda hiç yaşanmazken; yaşayanlar arasında da yoğunluk farkları olabilir.

Hamile kadınların yarısından çoğu ilk üç aylık zamanda bulantı yaşıyor ve bir zamanlar söylenegeldiği gibi bunun “bilinçaltında hamileliği istememekle”, “kendini hazır hissetmemekle”, “nazlanmakla” ilgisi yok. Bunun sebebi tam olarak bilinmemekle beraber da yeni yumurta üretilemesin diye vücudun kontrolünü ele alan progesteron ve bebeğin büyümesini sağlayan Beta HcG hormonu seviyesindeki artışın şüpheliler arasında yer aldığı biliniyor. Mide bulantısı yaşayan kadınların düşük yapma riskinin yaşamayanlara göre daha az olduğu söyleniyor. Hiç midesi bulanmadan sağlıklı hamilelik geçirenler yok mu? Elbette var...

Uzay’a hamileliğimin ilk üç ayı boyunca günün her saatinde midesi bulanan; bunu bastırmak için yediği ekmek ve galetalar sayesinde 3 ayda 6 kilo alan biri olarak hormon zehirlenmesinden daha romantik bir açıklamam var bu nahoş belirti için; şöyle ki: Gebeliğin ilk zamanlarında anne, vücudunda bu bulantılar dışında pek bir şey hissetmiyor. Sabah bulantıları anneye hamile olduğunu ve buna göre yaşaması, kendine dikkat etmesi gerektiğini hatırlatan bir uyarı mekanizması şeklinde çalışıyor. Bulantılar ve kusmanın anneye verdiği rahatsızlık dışında bebeğe hiçbir zararı olmadığını bilmek iç rahatlatıcı olabilir.

Kişilerarası farkın sebebi

“Bebeğinizi beklerken sizi neler bekler?” anne adaylarının çokça rağbet ettiği bir hamilelik ansiklopedisi. Buradaki bilgilere göre kadından kadına değişen mide bulantılarının seviyesinin üç konuyla ilgisi var. Bunlardan ilki hormonların seviyeleriyle ilgili. Kimi kadında hormonlar çok yükselirken, kiminde bu yükseliş az oluyor. Diğer bir sebep kişinin yaşadığı stres düzeyiyle ilgili. Her türlü stresin mide üzerinde etkisi olduğu ispatlanmış bir gerçek. Bu nedenle hamile kadınlarda da stres düzeyi, bulantıları azaltan ya da artıran bir rol oynayabiliyor. Üçüncü bağlantı ise yorgunluk; bedensel veya zihinsel yorgunluk bulantıları aynı şekilde bulantılar da yorgunluğu artırabiliyor. İçinden çıkılması güç bir kısırdöngü.

Kötü, iyi ve en iyi haberler

Kötü haber bulantıları ortadan kaldırmak için Batı tıbbının yapabileceği hiç bir şey yok; iyi haber şiddeti azaltmak bir miktar da olsa mümkün. En iyi haber; sabah bulantısı yaşayan kadınların%90’ında bu şikâyet ilk üç aylık dönemden sonra bitiyor.

Mide bulantısını azaltmanın yolları

• Protein ve karbonhidrat açısından zengin bir beslenme diyeti uygulayabilirsiniz.

• Kusma yoluyla sıvı kaybediyorsanız eğer bolca sıvı almaya önem verin. (Sıvı almak midenizi daha çok bulandırıyorsa bol sulu katı gıdaları tercih edebilirsiniz: Portakal, kavun, lahana vb.)

• Midenizi bulandıracak görüntü ve kokulardan uzak durun.

• Sigara dumanından kaçının.

• Acıkmayı beklemeden sık sık yemek yiyin. (mide boş kalınca asit üretir ve bu da bulantıya yol açabilir.)

• Yatakta başucunuzda yiyecek bir şeyler bulundurabilirsiniz; bir bardak süt, kepekli ekmek ya da kraker, galeta gibi.

• Bolca dinlenin ve uyuyun...

• Sabahları yavaş hareket edin; hızlı hareket etmek bulantıya yol açabilir.

• Yediklerinizi iyi çiğneyin.

• Şekerli içeceklerden uzak durun.

• Öğün aralarında yenecek fındık, fıstık gibi kuruyemişler işinize yarayabilir.

• Eğer mide yanması şikâyetiniz yoksa suyunuza biraz limon sıkıp içebilirsiniz.

• Bulgur, mide asidini emici özelliği sayesinde bulantı ve reflüyü engelleyebilir.

• Yüksek bel ve dar kıyafetler yerine bol ve düşük belli giysiler tercih etmeniz işe yarayabilir.

• Bergamut, greyfurt, limon, nane özü yağlarını koklamak işinize yarayabilir. Hamilelik sayesinde epeyce hassaslaşan burnunuza güvenin ve bu aromatik yağlardan hangisinin hoşunuza gittiğini bulun. Her daim yanınızda taşıyabilir, eşinizden omuzlarınıza bu yağlarla masaj yapmasını isteyebilirsiniz.

Yazı: Damla Çeliktaban