Preeklampsi nedir?

Hamile kadınların %5'ini etkileyen preeklampsi, halk arasında 'gebelik zehirlenmesi' olarak bilinir ancak bildiğimiz gıda zehirlenmesi ile herhangi bir ilgisi yoktur. Preeklampsi, anne ve bebeği birbirine bağlayan plasentadaki ve rahimdeki bazı damarların normalden çok fazla daralması ile bebeğin plasentadan yeterli kanı alamaması durumudur.

Preeklampsi belirtileri nelerdir?

• Yüzde ve gözlerin etrafında şişlik

• El ve ayak bileklerinde ciddi şişkinlikler (aşırı ödem)

• Birden aşırı kilo alımı

• İdrarda protein kaybı (idrar tahlili ile belirlenir)

• Şiddetli mide ağrısı

• Yüksek tansiyon

• Ani görme bozukluğu

• Eklampsi (kriz)

• Görme bozukluğu, çift görme, bulanıklık, noktalar veya parlayan ışıklar görme, ışık hassasiyeti veya geçici görme kaybı

Eklampsi nedir?

Nadiren de olsa preeklampsi, krizlere neden olabilir. Bu krizlere eklampsi adı verilir. Eklampsinin anne ve bebek için çok ciddi komplikasyonları olabilir. Krizlere, baş ağrısı, görme değişikliği, ruhsal karmaşa veya artan karın ağrısı gibi belirtiler eşlik edebilir. Bazen krizler uyarısız gelir. Bu nedenle yüksek preeklampsi geçiren her kadına kriz önleyici magnezyum sulfat verilir.

Preeklampsi ne zaman ortaya çıkar?

Genellikle problem 37. haftada ortaya çıkar ama gebeliğin ikinci döneminde herhangi bir zamanda da gelişebilir. Hatta doğum sırasında veya doğumdan sonra bile (ilk 48 saat içinde) olabilir. 20. haftadan önce preeklemapsi belirtileri gözükebilir ama bu durum nadirdir. Preeklampsi hafiften şiddetliye kadar olabilir ve ilerleme süreci hızlı veya yavaş olabilir.

Preeklampsi anne ve bebeğin sağlığını nasıl etkiler?

• Durum ne kadar şiddetliyse ve erken olursa bebeğiniz ve sizin için o kadar risklidir. Preeklampsiye yaşayan çoğu kadın doğuma doğru daha hafif versiyonunu yaşar ve kendileri ve bebekleri için doğru bir bakımla daha iyi üstesinden gelirler.

• Ama preeklampsi eğer çok şiddetliyse birçok organı etkileyebilir ve hayati risklere bile neden olabilecek durumlar oluşturur. Bu yüzden durum ağırlaşırsa, doğumun erken başlatılması uygun görülebilir.

• Preeklampsi kan damarlarının daralmasına neden olur, böylece yüksek kan basıncı ve artan kan akışı karaciğer, böbrek ve beyni etkileyebilir.

• Rahme az kan gittiğinde bebek için de sorunlara neden olur; az büyüme, çok fazla amniyotik sıvı ve plasental ayrılma (doğumdan önce plasenta rahim duvarından ayırılır). Ayrıca, bebeğiniz erken doğum riskiyle karşı karşıya gelebilir.

• Preeklampsinin neden olduğu kan damarlarındaki değişiklik dokulardan kılcal damarlara sıvı sızıntısına ve onların şişmesine (ödeme) neden olabilir.

• Böbreklerdeki ince kan damarlarından olan sızıntı böylece kan akışındaki proteinin rahme ulaşmasına neden olur (idrarda az miktarda protein olması normaldir ama fazlası bir problem olduğuna işaret eder).

HELLP sendromu nedir?

Bazı kadınlar preeklampsiyle beraber HELLP sendromu yaşarlar. HELLP şunu ifade eder:

• Hemolysis (Hemoliz, kırmızı kan hücrelerinin yıkılması)

• ELevated liver Enyzmes (Karaciğer enzimlerinde artma)

• Low Platelets (Kan pıhtılaşmasını sağlayan ve trombosit adı verilen hücreciklerin azalması)

HELLP sendromu sizi ve bebeğinizi tek başına yüksek preeklampsinin yol açtıklarından daha fazla zarar verir. Bir kere preeklampsi gelişirse, HELLP sendromuna yakalanmamak için sürekli kan testi yapılması gerekir.

Preeklampsi kimlerde görülür?

Bazı gebelerde preeklampsi gelişmesi riski daha fazladır:

• İlk gebeliğini yaşayanlar

• 18 yaş altı veya 35 yaş üstü anneler

• İkiz bebek bekleyenler

• Önceki gebeliğinde hipertansiyonu olan anneler

• Gebelikte gebelik şekeri, gizli şeker çıkanlar

• Kronik böbrek hastası olan anneler

• Otoimmün hastalığı (Lupus gibi) olanlar

• Hidrops fetalis denilen bebekte su toplanması olan gebelikler

• Dört ve üzerinde doğum yapan anneler

• Obez anne adayları