İlk kez adet görmek, ya da tıbbi adıyla menarş, bir kadının doğurganlık döngüsünün başladığının işaretidir. Toplumsal tabuları ve korkuları bir kenara bırakıp kutlanması gereken bu önemli eşik, doğru anlaşıldığı takdirde gayet sağlıklı ve rahat bir şekilde geçilebilir.

İlk adet ne zaman olur?

İlk adet görme yaşı ABD ve Avrupa ülkelerinde ortalama 12,5 olarak belirlenmiştir. 10 ila 14 yaşları arasında ilk kez adet görmek normaldir. 8-10 yaşlar arasında görülen ilk adet erken, 14-16 yaşlar arasında görülen ise geç ilk adet olarak kabul edilir. Kısacası fiziksel veya ruhsal olarak başka belirtiler veya hormonal dengede olumsuzluklar görülmediği sürece ilk adeti 8-16 yaşlar arasında görmek sağlıklı ve normal görülür.

Genetik özellikler gelişimde etkili olsa da, her genç kadının fiziksel gelişimi farklıdır. Bu yüzden ilk adetten önce kendimizi başkalarıyla kıyaslamamak ve sağlıkla ilgili endişelerimiz olduğunda bir uzmana danışmak önemlidir.

İlk adet kanaması nasıl olur?

İlk kez adet gördüğümüzde genellikle yoğun bir kanama olmaz, hafif lekelenme şeklinde görülebilir. Adet kanının rengi de zaman zaman farklılık gösterebilir. İlk adet başlamadan önce normal vajinal akıntının renginin kahverengiye döndüğü de görülebilir ve sonrasında parlak kırmızı bir kanama gelebilir. Normalde adet dönemi boyunca toplamda 30-40 ml kadar kan ve doku boşaltırız, bu da aslında 4-5 yemek kaşığı kadar bir miktardır. İlk adette bundan daha az miktarda kanama görülebilir. Kullandığımız pedler ve tamponlar kaybettiğimiz kan miktarını tam olarak göremememizi sağladığı için daha fazla kanadığımızı düşünürüz ama aslında bir döngüde en fazla 80 ml kan kaybederiz. Daha fazla kanama olması durumunda bu yoğun kanama olarak kabul edilir ve bazı rahatsızlıklara işaret edebileceğinden muhakkak bir jinekoloğa danışılmasını gerektirir.

İlk adet kanaması ne kadar sürer?

Bazı genç kızlarda ilk adet 2-3 gün sürer, bazılarında ise bu süre bir haftaya kadar uzayabilir. Bu da tıpkı her kadının adet süresinin farklı olması gibi, kişiden kişiye değişecektir. Eğer bir haftadan uzun süren yoğun bir kanama fark ederseniz mutlaka doktorunuza danışın.

İlk adetten sonra ikinci adet ne zaman olur?

Normalde adet döngülerinin 21-35 gün kadar sürmesi beklenir. Yani bir sonraki adetinizi genellikle 18-32 gün sonra görürsünüz. Ancak adet döngüsünün başlangıcında düzensizlikler yaşamak normal kabul edilir. Adet döngüsünün ve doğurganlığın devamını sağlayan östrojen ve progesteron hormonları hala düzenli ve dengeli bir şekilde çalışmak için biraz daha zamana ihtiyaç duyar, bu nedenle yeni adet olunduğunda ilk 1-2 yıl içinde regl düzensizlikleri görülebilir. İlk adet gördüğünüz günü ve ne kadar sürdüğünü not etmek, düzensiz bir döngüyü takip edebilmek için iyi bir fikirdir. Bunun için mobil uygulamalar ya da bir takvim kullanabilirsiniz.

İlk adet ağrısı normal midir?

Adet sancısı, içerisindeki fazla kanı ve dokuları atmaya çalışan rahmimizdeki kasılmalar nedeniyle hissettiğimiz ağrılardır. Karında, kasıklarda, bazen de bel bölgesinde hissedilebilir. Bununla beraber hormonal değişimlere bağlı olarak sıcaklamak, üşümek, baş ağrısı, huzursuzluk gibi belirtiler de çoğunlukla normal kabul edilebilir. Sıcak bir duş almak, karnınıza sıcak su torbası ve benzeri bir yöntemle sıcak uygulamak, yatıştırıcı bir bitki çayı içip uzanmak, ilk adet sancısını geçirmek için faydalı olacaktır. Ancak dayanılmaz bir ağrı hissediyorsanız ve bu ağrı tüm gün sürüyorsa, bir doktora danışmanız gerekebilir.

İlk kez adet olduğumda ne yapmalıyım?

Öncelikle, kendinizi kutlayın! Bazı kültürlerde ilk kez adet gören genç kızlar için kutlamalar yapılır, ergenliğe geçiş için çeşitli törenler düzenlenirdi. Siz de hayatınızdaki ilk eşiklerden birini atladığınız için küçük de olsa bir kutlamayı hak ediyorsunuz. Kan görmek bize çoğu zaman bir şeylerin yolunda gitmediğini anlatan bir işaret olduğundan, ilk kez adet kanı gördüğümüzde de telaşa kapılmamız tamamen normaldir. Ancak adet kanı bir şeylerin yolunda olmadığını değil, tam tersine rahminizin ve yumurtalıklarınızın normal bir şekilde çalıştığını gösteren bir işarettir. Bu yüzden biraz telaşa kapıldıysanız bile, rahatlayın ve her şeyin yolunda olduğunu bilin.

Adet görmek ne yazık ki günümüzde üzerinde konuşmaya çekindiğimiz tabulardan biri, oysaki sağlıklı bir şekilde adet görmenin utanılacak ya da saklayacak bir şey olmadığını biliyoruz. Annenizle, babanızla ya da paylaşmak isteyebileceğiniz başka bir büyüğünüzle ilk adetinizi gördüğünüzü paylaşmanız, destek alabilmeniz açısından iyi olabilir.

Fiziksel olarak yapmanız gerekenler ise çok basit: Eğer ilk kanamanızı fark ettiğinizde kanın sadece çamaşırınıza değil vücudunuza bulaşmış olduğunu fark ederseniz, ıslak bir bezle temizlenebilir ya da duş almayı tercih edebilirsiniz. Temiz iç çamaşırınıza bir ped yerleştirin ve gününüze devam edin! Başka herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur. Uzun vadede kullanışlı olması açısından kullanabileceğiniz diğer menstrual ürünleri araştırın ve hangisinin sizin için daha uygun olacağına karar verin. Hazır pedler haricinde tampon, kumaş ped veya menstrual kap kullanmayı da tercih edebilirsiniz.