İnsan ruhu, tutum ve özgür seçim, logoterapinin temelleridir. Logoterapi, hayatta anlam bularak aşırı sıkıntılarla başa çıkmanıza yardımcı olmak için geliştirilmiş bir psikoterapi çerçevesidir.

Logoterapi nedir?

Logoterapi, Yunanca'dan "anlam yoluyla iyileşme" olarak çevrilebilir. Avusturyalı psikiyatrist ve Holokost'tan kurtulan Viktor Frankl, bu psikoterapi yaklaşımını geliştirmiştir. 1905 yılında Viyana'da doğan Frankl, çeşitli ayrımcılık ve antisemitizm olaylarına tanık olarak büyüdü. 1942'de, eşi ile birlikte II. Dünya Savaşı sırasında bir dizi toplama kampına sürüldü. 2,5 yıl süren esaret sırasında, Frankl, kendisinin ve etrafındaki insanların her gün yaşadığı fiziksel ve psikolojik işkenceler içinde anlam aramaya başladı. Kaos içinde bile anlam bulmanın gücü hakkındaki gözlemleri, nihayetinde logoterapinin gelişmesine yol açtı. Frankl'in teorik çerçevesine göre, hayatta anlam bulmak, bir kişinin zorluklarla başa çıkma, uyum sağlama ve üstesinden gelme yeteneği için hayati öneme sahiptir, ancak bu sadece olumsuz olaylarda bulunmaz. Her an bulunabilir, hayatın zorluklarını aşarken seçtiğiniz tutum da ve dünyaya nasıl geri verdiğiniz de.

İlginiz çekebilir: İnsanın kendisi mucizedir

Logoterapinin temel ilkeleri ve ana kavramları

Logoterapi, bir tür varoluşsal terapi olarak kabul edilir ve hayatta anlam aramanın temel bir insan özelliği olduğu ve bu anlamı bulmanın zihinsel iyi olma ve gelişme anahtarı olduğu ilkesine dayanır. Aynı zamanda anlam merkezli terapi olarak da bilinir. Frankl, travmatik veya zor deneyimlerin daha büyük bir hayat yol haritasının parçası olarak görülebileceğine ve arzu edilen bir amaç veya sonuca ulaşmak için kaçınılmaz olaylar olarak dayanılması gerektiğine inanıyordu.

Logoterapinin ana kavramları

Logoterapinin merkezinde "insan ruhu" vurgulanır. Bu, dini bir kavram değil, aksine, hatalardan öğrenmeyi, yeni durumlara uyum sağlamayı, bir vicdan geliştirmeyi, başkalarına sevgi ve hizmet sunmayı ve kendinizden daha büyük bir amaç için yaşamayı mümkün kılan manevi bir benlik boyutudur. Frankl'in tanımladığı gibi, bu "noetik" boyut, insanları diğer memelilerden ayırır ve özgür seçim ve kişisel sorumluluk deneyimi yaşama fırsatı yaratır. Noetik, entelektüel yönü ifade eder.

İnsan ruhunun tanınması, logoterapinin 3 temel kavramını yönlendirir:

İrade özgürlüğü: İnsanlar hayata nasıl tepki vereceklerini seçerler ve seçimlerinden sorumludurlar.

Anlam iradesi: İnsanlar hayatta anlam bulma arzusuyla yönlendirilirler ve bunu bulamadıklarında, "varoluşsal boşluk" oluşur. Bu, boşluk, apati ve anlamsızlık duygularını ifade eder.

Hayatın anlamı: Anlam ve amaç, dünyaya ne katabileceğinizden gelir, dünyanın size ne sağlayabileceğinden değil. Bu, her yeni deneyim ve durumda anlamı aktif olarak aramayı gerektirir.

Basitçe söylemek gerekirse, insan ruhunu beslemenin, hayatta anlam bulma arayışını desteklediğini ve hayatta anlam bulmanın, insanların en zor koşulları bile aşmasına yardımcı olabileceği teorize edilmiştir. Hayatta anlam bulma arayışı Logoterapide, hayatta anlam bulma sadece zorluk zamanlarına sınırlı değildir.

Bu psikolojik teoriye göre, amaç şunlar aracılığıyla bulunabilir:

Deneyimler: Dünyadan aldığınız şeyler, örneğin; gerçek, güzellik veya sevgi.

Yaratımlar: Dünyaya geri verdiğiniz şeyler, örneğin; eylemler veya eserler.

Tutum: Zorluk zamanlarında bile dünyayı nasıl gördüğünüz. Frankl, tutumun hayatta anlam bulmanın köşe taşı olduğuna inanıyordu. Olumlu bir bakış açısını sürdürmek, onun "trajik üçlü" dediği şeyle etkili bir şekilde başa çıkmak için gerekliydi.

Bu üçlü, neredeyse tüm insanların bir şekilde karşılaştığı üç zorluğu içerir:

• Suçluluk
• Acı
• Ölüm

Logoterapi teorisine göre, aşırı sıkıntı veya zorluk durumlarında bile, seçtiğiniz tutum sizi ileriye taşıyabilir veya geri tutabilir.

Logoterapi teknikleri ve stratejileri

Psikoterapi uygulamasında logoterapi, bir tür “konuşma” terapisi olarak bilinir. Bu terapide, eğitimli bir ruh sağlığı profesyoneli ile yakın bir şekilde çalışarak varoluşsal keşif yolculuğuna çıkarsınız. Bu süreçte kullanılan bazı teknikler şunlardır:

Sokratik diyalog: Terapist, bir konu hakkında değerlerinizi, duygularınızı ve inançlarınızı keşfetmek amacıyla düşündürücü sorular sorar.

Paradoksal niyet: En kötü korkularınızla isteyerek yüzleşmek, genellikle abartılı bir senaryo içinde, kontrol duygusunu artırmak ve güçlenme sağlamak amacıyla kullanılır.

Dereflection (Yön değiştirme): Kişisel korkularınızdan veya acılarınızdan dikkatinizi, sevgi, başkalarına hizmet veya maneviyat gibi kendinizden daha büyük değerlere ve ideallere yönlendirmeyi öğrenmek.

Bu teknikler, Frankl’ın hayatın anlamını anlık olarak keşfetme becerisini geliştirmenize yardımcı olur ve bu da amaç duygusu ve zorluklarla başa çıkma yeteneği kazandırır.

Logoterapi kimin için uygundur?

Logoterapi, Frankl tarafından anlamsızlık, umutsuzluk ve ilgisizlik hissi olarak tanımlanan varoluşsal boşluğu deneyimleyen herkese yardımcı olabilir. Bu boşluğun aşağıdaki gibi psikolojik zorluklara katkıda bulunduğunu düşünmüştür:

• Kaygı

• Depresyon

• Bağımlılık

• İntihar düşüncesi

Çeşitli nedenlerle herkes varoluşsal boşluk yaşayabilir, bu nedenler şunları içerebilir:

• İş kaybı veya iş tatminsizliği

• Sevilen birinin ölümü

• Yalnızlık veya izolasyon

• Dini inançların değişmesi

• Yeni bir kültürel ortama taşınmak veya taşınmak

• Travma yaşamak

• Uzun vadeli bir hedefe ulaşmak veya ani bir amaç kaybı

• Emeklilik

• Boş yuva sendromu

• Kanser gibi kronik tıbbi durumlar

Logoterapi, ruh sağlığı koşulları ile yaşayanlara yardımcı olabilir, ancak aynı zamanda varoluşsal boşluk yaşayan herkese yardım etmek amacıyla tasarlanmıştır.

Logoterapi bilimsel olarak destekleniyor mu?

Sınırlı araştırmalar logoterapinin etkinliğini desteklemektedir. Örneğin, 2023 yılında yapılan bir karma yöntem çalışması, mobil tabanlı logoterapinin majör depresif bozukluk (MDB) yaşayan kişilerde depresyon, intihar düşüncesi ve umutsuzluk semptomlarını azaltmada etkili olduğunu buldu.

2021 yılında yapılan bir çalışma, diyabetli kişilerde logoterapinin kullanımını değerlendirdi ve ölüm kaygısını ve depresyonu başarıyla azalttığını, umut oluşturduğunu ve ilaç uyumunu iyileştirdiğini buldu. 2020 yılında yapılan bir araştırma, logoterapinin yeni kültürel ortamlara uyum sağlayan göçmenler arasında çeşitli ruh sağlığı zorluklarıyla başa çıkmada etkili bir strateji olabileceğini buldu.

2016 yılında yapılan bir sistematik derleme, logoterapinin şu alanlarda etkili bir yaklaşım olarak umut vaat ettiğini gösterdi:

• Evlilik memnuniyetini artırma
• Çocuklarda depresyonu azaltma
• Ruh sağlığı bozukluklarıyla ilişkili düşük yaşam anlamını ele alma
• İş tükenmişliği ve boş yuva sendromunu azaltma
• Direnç oluşturma

Kişisel görüşler ve duygulara dayanan bir çerçeve olarak logoterapiyi bilimsel olarak araştırmak zordur. Bu nedenle, bilişsel davranışçı terapi (BDT) gibi diğer psikoterapilerde görülen çok sayıda geniş ölçekli klinik denemeler ve çalışmalardan yoksundur.

Logoterapi, hayatta anlam bulmanın zihinsel iyi oluşu ve gelişmeyi teşvik ettiğine inanan bir psikoterapi türüdür. Acının kaçınılmaz olduğunu öne sürer, ancak deneyimlerinize karşı benimsediğiniz tutum, aşırı sıkıntı dönemlerinde bile anlam bulmanıza yardımcı olabilir.

Kaynak: Akilah Reynolds. "Logotherapy: The Quest for Meaning in the Face of Extreme Distress". Şuradan alındı: https://www.healthline.com/health/logotherapy#takeaway. (16.07.2024).