Temizlik için kullanılan gündelik bir eşya, farkında bile olmadan sağlığınızı tehdit ediyor olabilir: Mutfak süngeri. Masum görünen bu araç, genellikle tehlikeli bakterilerin çoğaldığı bir nokta haline gelerek evinizde bir risk oluşturabilir. Sağlık risklerini azaltmak için süngerlerin düzenli olarak sterilize edilmesi ve değiştirilmesi büyük önem taşır.

Mutfak süngerleri neden bir sağlık tehdididir?

Araştırmalar, mutfak süngerlerinin klozetlerden daha fazla bakteri barındırabildiğini ortaya koydu ve bu da onları herhangi bir evdeki en kirli eşyalar arasına sokuyor. Hatta tek bir sünger, santimetreküp başına 54 milyar bakteri barındırabilir ve temas ettiği yüzeyleri kontamine edebilir. Bu bakteriler genellikle gıda zehirlenmesi ile ilişkilendirilen gıda kaynaklı patojenleri içerir. Örneğin; bir sünger, çiğ tavuk gibi salmonella taşıyabilen yiyeceklerle temas ettiğinde, kontaminasyon riski katlanarak artar.

Duke Üniversitesi'ndeki biyomedikal mühendisler, süngerlerin yapısının -nemli, gözenekli bir ortam- mikroplar için ideal bir yaşam alanı olduğunu doğruluyor. Süngerler, laboratuvarlarda bakteri üretimi için kullanılan standart agar plakalarından bile daha fazla bakteri üretebilir.

Süngerler ne gibi sağlık riskleri taşır?

Genellikle gıda kontaminasyonu veya restoranlardaki hijyen eksikliği nedeniyle yaşandığını düşündüğümüz hastalıklar, aslında evdeki kontamine süngerlerden kaynaklanabilir. Süngerlerde bulunan bakteriler, mide rahatsızlıklarından, zatürre, menenjit ve kan zehirlenmesi gibi daha ciddi enfeksiyonlara kadar çeşitli hastalıklara neden olabilir. İşte süngerlerde yaygın olarak bulunan zararlı bakterilerden bazıları:

Campylobacter: İshal, ateş ve karın ağrısına neden olan bu bakteri, genellikle az pişmiş tavukta bulunur.

E. coli: Gıda kaynaklı hastalıkların bilinen bir nedeni olan E. coli, şiddetli karın krampları, ishal ve şiddetli vakalarda böbrek hasarına yol açabilir.

Klebsiella: Birçok antibiyotiğe dirençli olan bu bakteri, zatürre ve idrar yolu enfeksiyonlarına neden olabilir.

Moraxella osloensis: Genellikle çamaşırlarda küf kokusuna neden olmasıyla bilinir, ancak bu bakteri cilt enfeksiyonları ve artrite de yol açabilir.

Salmonella: Genellikle kontamine yiyecekler ve su ile ilişkilendirilen salmonella, süngerlerde gelişebilir ve ishal, ateş ve kramplara neden olabilir.

Staphylococcus: Cilt enfeksiyonlarının yaygın bir nedeni olan bu bakteri, ayrıca impetigo ve sellülit gibi daha ciddi durumlara da yol açabilir.

Proteus ve acinetobacter: Bu patojenler de süngerlerde bulunabilir ve insanlarda çeşitli enfeksiyonlara neden olabilir.

İlginizi çekebilir: Mutfağın en kirli yerleri

Mutfak süngerlerini güvenli şekilde kullanmak

2007 yılında yapılan araştırmalar, süngerlerin mikrodalgada ısıtılmasının bakterilerin %99,9'unu öldürebileceğini gösterdi, ancak bu etkinlik mikrodalganın gücüne ve süresine bağlıdır. Süngerleri kaynatmak da yaygın bir yöntemdir, ancak mikrodalgada ısıtmaktan daha az etkilidir. Süngerlerin taşıdığı sağlık risklerini azaltmak için ipuçları:

1. Çapraz bulaşmayı önleyin: Bakterilerin yayılmasını önlemek için çiğ et kaplarını silmek gibi belirli işler için farklı süngerler kullanın.

2. Süngerleri kuru tutun: Bakteriler nemli ortamlarda çoğalır, bu nedenle süngerlerin kullanımlar arasında iyice kurumasını sağlayın.

3. Düzenli dlarak mikrodalgada dezenfekte edin: Süngerinizi ıslatın ve iki dakika boyunca mikrodalgada ısıtarak mikropların çoğunu öldürün.

4. Bulaşık eldiveni kullanın: Ellerinizi kontamine süngerlerle doğrudan temas etmekten korumak için eldiven kullanın.

5. Süngerleri sık sık değiştirin: Eski süngerleri atmak için çok beklemeyin. Plastik yerine çevre dostu, selüloz bazlı süngerler tercih edin.

Mutfakta süngeri yerine ne kullanılır?

Geleneksel süngerlere daha güvenli alternatifler arıyorsanız, temizlenmesi daha kolay olan fırçalar, silikon fırçalar, kabak lifi ya da metal telleri tercih edebilirsiniz. Ayrıca bulaşık bezlerini kullanarak bunları sıcak sabunlu suya batırabilir veya düzenli olarak çamaşır makinesinde yıkayabilirsiniz. Bulaşık makineleri de temizlik araçlarını sterilize etmek için etkili bir seçenektir.

Kaynak: "Pneumonia, kidney failure, and more: Your kitchen sponge could slowly be killing you". Şuradan alındı: https://economictimes.indiatimes.com/news/new-updates/pneumonia-kidney-failure-and-more-how-your-kitchen-sponge-could-be-slowly-killing-you/articleshow/113381440.cms. (16.09.2024).