Şiddetli bir kabus sizi yalnızca korkutmakla kalmaz, gecenizi ve uykunuzu zehir edebilir. Yaşanan stresli olaylara bağlı gelişen endişe ve kaygıların yanı sıra, yediklerimiz ve içtiklerimiz de kabus görmemize neden olabilir. Uzmanların açıklamalarına göre kabusların birkaç nedeni var:

1. Alkol, zararlı madde, ilaçlar ve takviyeler

Alkol almak ve bazı zararlı maddeleri kullanmak, vücudu ve zihni gevşettiği için uykuya geçişi kolaylaştırabilir. Ancak uyuduğumuzda, bu maddelerin etkisi pek de uyku dostu olmaz. Uzmanlar, özellikle kandaki alkol seviyesi azaldıkça uykunun derinliğinin azaldığını ve daha sık uyanabileceğimizi söylüyor. Daha fazla ve sık REM uykusu da, kabusları tetikleyebiliyor.

Bazı antidepresan ilaçlar ve opioidler de kabus görme sıklığını artırabilir. Sinir sistemindeki dopamini ve serotonin hormonunu etkileyen ilaçlar, rüyaları doğrudan etkileyebiliyor. Bazı kişiler bu ilaçların etkisiyle yalnızca daha canlı rüyalar deneyimlerken, bazıları da yoğun kabuslar görebiliyor.

Genelde uykuya dalmayı kolaylaştırmak için kullanılan melatonin hormonu takviyeleri de kabuslara neden olabiliyor. Uzmanlar, uyku dostu olduğu bilinen melatonin hormonu seviyelerinin yüksek olmasının uyanıklık ile uyku arasındaki sürenin kısalmasına neden olarak kabusları tetikleyebileceğini düşünüyor.

Eğer sıklıkla kabus görüyorsanız, uykudan 4 saat önce herhangi bir alkol ya da uyuşturucu almamaya özen göstermelisiniz. Eğer kullandığınız ilaçların ya da gıda takviyelerinin kabus görmenize neden olduğunu düşünüyorsanız, muhakkak doktorunuza danışmalısınız.

2. Yatmadan önce yemek yemek

Uyku vaktine yakın yemek yediğimizde, vücudumuz yiyecekleri sindirmek için daha fazla çalışır ve bu da beynimize daha aktif kalması için sinyaller gönderir. Sağlıklı ve huzurlu bir uyku için yeterince gevşeyemeyen beynimiz, kabusları tetikleyebilir. Uzmanlar, geç vakitte yemek yemenin gece terlemelerine ve asit reflüsüne de neden olarak da uyku sağlığını bozabileceğini söylüyor. Özellikle şekerli ve baharatlı yiyecekler, daha fazla beyin dalgasını tetiklediği için uyku bozukluklarıyla doğrudan bağlantılıdır.

Son yemeğinizi yatmadan iki-üç saat önce yemiş olmak, yemeye bağlı kabusları önleyebilir. Eğer geceleri atıştırma alışkanlığınız varsa da, vücudu yormayacak, kolay sindirilebilir gıdaları tercih etmeniz önerilir. Bir bardak papatya çayı da hem sindirimi rahatlatıp hem de sinir sistemini yatıştıracağından, uyumadan önce tüketilebilecek en faydalı şeyler arasında.

3. Kaygı ve stres

Travmatik veya endişe verici durumlardan kaynaklanan kaygı ve stres, kabusları tetikleyebilir. Bilinçaltımız korkulu düşünceleri hoş olmayan hikayelere dönüştürerek kabusa çevirebilir. Uzmanlar bunu, REM uykusu sırasında özellikle beynin duygularla ilgili kısmı olan amigdalada artan limbik aktivite ile açıklıyor. Stresli olduğumuzda, rüyalar sırasında yaşanan duygusal yoğunluk da şiddetlenebilir ve bu da kabus görmemize neden olabilir.

Yatmadan önce beyindeki savaş-kaç tepkilerini tetikleyebilecek gerilimli, korkutucu filmlerden ve kitaplardan uzak durmak, stresli haberler okumamak/izlememek de düşündüğümüzden daha etkili bir şekilde kabuslara neden olan sistemi yavaşlatabilir. Düzenli egzersiz yapmak, meditasyon yapmak, günlük tutmak ve terapi almak, hem genel olarak stresimizi azaltmamıza yardımcı olur, hem de geceleri duygusal olarak daha rahat hissetmemizi sağlayarak kabusları engelleyebilir.

4. Sırt üstü uyumak

Yapılan araştırmalar, sırt üstü uyuyan kişilerin kabus görme olasılığının daha yüksek olduğunu gösteriyor. Bu pozisyonda solunum sistemi olumsuz etkilendiğinden, REM uykusuna geçtiğimizde boğulma, kovalanma gibi korkutucu olayları içeren kabuslar görülebilir. En azından uykuya dalarken sağınıza ya da solunuza yatmak, bu olasılığı azaltacaktır.

Kaynak: Ashley Broadwater. "Why Am I Having Nightmares? Here Are A Few Sneaky Causes." Şuradan alındı: https://www.huffpost.com/entry/what-causes-nightmares-adults_l_62a8b537e4b06169ca914969. (20.06.2022).