Güveni yeniden inşa etmek tek bir konuşmayla olmaz. Zaman, niyet ve iki tarafın da tutarlı çabası gerekir. İster güvenin sarsıldığı bir süreçten geçiyor olun, ister zor bir dönemin ardından yeniden bağ kurmaya çalışıyor olun, bu adımlar daha sağlam bir temel atmanıza ve gelecekte daha dürüst, empatik ve özenli bir şekilde ilerlemenize yardımcı olabilir.

1. Açıkça iletişim kurun

İyi bir ilişkide, küçük ya da büyük, hiçbir yalana yer yoktur; ima yoluyla bile olsa. Bazen gerçeği gizleyerek karşımızdakini koruduğumuzu düşünebiliriz, ancak bu, onların hayatını derinden etkileyebilecek bir bilgiden mahrum bırakmaktır, diyor klinik psikolog Dr. Nicole LePera. Çoğu zaman, gerçeği saklamamızın sebebi karşımızdakini değil, kendimizi koruma isteğimizdir.

Açık iletişim, gerçekten istediğimiz ve ihtiyaç duyduğumuz şeyi net bir şekilde dile getirmek, diğer kişinin bunu tahmin etmesini beklememektir. Bunu yapmakta zorlanıyorsanız, neden çekindiğinizi düşünün. Karşınızdakinin tepkisinden mi korkuyorsunuz? Belki de bu korkuyu, gerçek bir tepkiye değil, kendi varsayımlarınıza dayandırıyorsunuz.

Dürüst iletişimi aşırı eleştirel olmakla karıştırmayın. Açık iletişim, karşınızdaki kişinin karakterine saldırmak yerine, yalnızca belirli eylemler veya davranışlara odaklanır. Öte yandan, eleştiriler genellikle şu kalıplarla başlar:

• Sen hep …
• Sen asla …
• Neden … yapıyorsun?
• Neden … yapmıyorsun?

Bu ifadelerle başlayan konuşmalar karşı tarafı savunmaya iter. Bu tür ifadelerden kaçınmak ve genel iletişim becerilerinizi geliştirmek, zamanla kırılan güveni onarmanıza ve yakınlığı yeniden kurmanıza yardımcı olabilir.

2. Hatalarınızı kabul edin ve içtenlikle özür dileyin

Eğer çatışma çözme anlayışınızın içinde özür dilemek yoksa, stratejinizi yeniden gözden geçirebilirsiniz. Gerçek bir uzlaşma, hataları kabul etmeyi ve samimi bir özrü içerir. Ortak bir noktada buluşsanız bile, sorumluluk almak ve özür dilemek, güveni yeniden inşa etmede büyük rol oynar.

Bazı insanlar, samimi bir özür dilemenin nasıl olması gerektiğini bilmeyebilir. Savunmasız görünmekten ya da hatalarından dolayı utanç duymaktan çekinirler. Bu yüzden “Senin böyle hissetmene üzüldüm” gibi gerçek bir özür niteliği taşımayan ifadeler kullanabilir ya da özürden tamamen kaçınabilirler.

Ancak, özürden kaçınmak ilişkileri zedeleyebilir. İyileşmeye başlamak ve güveni yeniden tesis etmek için, savunmasız olmayı göze almalı ve zor konuşmalara cesaretle girmelisiniz. Samimi bir özür şunları içermelidir:

• Yaptığınız eylemleri kabul etmek
• Verdiğiniz zarardan dolayı pişmanlık ifade etmek
• Hatanın tekrarlanmaması için atacağınız adımları belirtmek

3. Zor gerçekleri paylaşmaya istekli olun

Güveni yeniden inşa etmek, çoğu zaman yüzeyin altına inmeyi gerektirir. Düzenli iletişim önemlidir, ancak hassas veya rahatsız edici konularda dürüst olmak başka bir şeydir. Belki hâlâ paylaşmadığınız bir kırgınlık taşıyorsunuz. Belki de tam olarak üstlenmediğiniz bir hata yaptınız. İşte güvenin yeniden inşa edildiği ya da daha da zedelendiği anlar bunlardır.

Zor da olsa gerçeği söylediğinizde, partnerinize amacınızın sadece huzuru değil, iyileşmeyi sağlamak olduğunu gösterirsiniz. Kaçınma yerine savunmasızlığı seçerek daha derin bir bağ için alan açarsınız. Bu da zamanla güveni daha sağlam şekilde geri getirir.

4. Affetmeyi pratiğe dökün

Affetmek sadece sağlıklı ilişkiler için değil, kişisel sağlığınız için de hayati önem taşır. İlişkiyi onarmak yerine bitirmeyi seçseniz bile, affetmek öfke, kırgınlık ve diğer olumsuz duygulardan kurtulmanızı sağlar. Bu, aynı zamanda kendi katkılarınızı veya görmezden geldiğiniz işaretleri de affetmeyi içerir. Kendini affetmek, iyileşme sürecinin güçlü bir parçasıdır ve netlik ile şefkatle ilerlemenin önünü açar.

Affedemediğimizde ya da affetmeyi reddettiğimizde; öfke, umutsuzluk, üzüntü ve kafa karışıklığı gibi duygular hayatımızda kalır. Bu duygular hem sağlığımızı hem de ilişkilerimizi olumsuz etkiler. Prof. Dr. Everett Worthington’un araştırmasına göre, affetme pratiği daha iyi bir ruh sağlığı ve gelişmiş bir yaşam kalitesi sağlar.

Affetmek, ilişkiyi sıfırlamanıza ve yeniden başlamanıza imkân tanır. Öfkeye tutunmanın size zarar verdiğini kabul ederek başlayabilirsiniz. Geçmiş yerine geleceğe odaklanarak durumu yeniden çerçevelendirin. Bu, ilişkileri olduğu gibi kabul etmenize ve olumsuz düşüncelerin yerini olumlu düşüncelerin almasına yardımcı olur.

5. Birlikte kaliteli zaman geçirin

Hayatın yoğunluğu içinde — iş, çocuk bakımı, ev işleri — partnerimizle veya arkadaşlarımızla aramızda mesafe oluşabilir. Yakınlık ve iletişim istiyorsanız, kaliteli zaman planlamayı düşünün.

Kaliteli zaman geçirmek, karşınızdakine bölünmemiş dikkatinizi vermektir. Bu illa ki göz göze oturup konuşmak anlamına gelmez. Bir etkinliği paylaşmak da buna dahildir. Zaman nasıl geçirilirse geçirilsin en önemli şey birbirinize odaklanmaktır. Bu, karşınızdaki kişiye onun sizin için önemli olduğunu ve birlikte vakit geçirmekten hoşlandığınızı gösterir.

6. Nezaket ve takdir gösterin

İyi ilişkiler, ister sözlü ister sözsüz olsun, bağlantı ihtiyacınızı karşılar. Kaliteli zamanın yanı sıra, nezaket ve takdir de ilişki bağlarını güçlendirir. Bu, karşınızdakine onu neden ve nasıl takdir ettiğinizi söylemek olabilir. Ya da uzakta yaşayan bir arkadaşınıza, evcil hayvanının kaybı üzerine çiçek göndermek gibi eylemler olabilir.

Yazar Brené Brown, güven inşasını “mermi kavanozu” metaforuyla açıklar: Her nezaket ve güven eylemi, kavanoza bir mermer ekler. Kavanoz dolduğunda, gerçek güven oluşur ve bu, daha derin bir savunmasızlığa ve bağa olanak tanır.

7. Sağlıklı sınırlar koyun

Sınırlar, sağlıklı ilişkilerin temel niteliklerindendir. Sınırlar olmadığında, başkaları zamanınızı, alanınızı ve duygularınızı sömürebilir. Sınırlar koymak, başkalarına sizin en iyi nasıl işlediğinizi göstermektir. Bu, bilinçli ya da bilinçsiz şekilde ruhsal enerjinizin tükenmesini engeller.

Her ilişkide sınırlarınız farklı olabilir; bu normal hatta faydalıdır. Arkadaşlarınızla koyduğunuz sınırları partnerinizle koyduklarınızla aynı tutmak zorunda değilsiniz. Brené Brown’a göre, sağlıklı sınırlar bireyselliği koruyarak bağlantıyı güçlendirir. Nerede bitip karşıdakinin nerede başladığını anlamak, ilişkide şefkat ve empatiyi artırır. Ayrıca sınırlar, ilişkiyi bitirme zamanının geldiğini anlamanıza da yardımcı olur.

8. Çift terapisi veya ilişki koçluğu deneyin

Birçok kişinin düşündüğünün aksine, çift terapisi illa ki ilişkinizin kötü durumda olduğu anlamına gelmez. Tam tersine, proaktif bir yatırımdır. Doğru yönlendirmeyle, çift terapisi sorunları aşmanıza ve sağlıklı, mutlu bir ilişkiyi beslemenize yardımcı olur. Terapi, şunları sağlar:

• Çift terapistinin tarafsız bir rehber olarak sunduğu dürüst ve açık iletişim için güvenli bir alan
• Çatışmaları yapıcı biçimde çözmek için fırsatlar
• Terapistin yönlendirdiği iletişim egzersizleri ve karşılıklı sorumluluk
• Duygusal ihtiyaçları keşfetmek ve yakınlığa engel olan bariyerleri aşmak için güvenli bir ortam

Eğer partneriniz profesyonel yardıma birlikte gitmeye sıcak bakmıyorsa, bir ilişki koçu da iyi bir alternatif olabilir. İlişki koçları, ilişkilerinizi anlamanıza ve kişiler arası sorunları çözmenize yardımcı olur.

Kaynak: Elizabeth Perry. "How to rebuild trust in a relationship: 8 steps". Şuradan alındı: https://www.betterup.com/blog/how-to-fix-a-relationship. (08.05.2025).