Koronavirüs salgını hemen herkesi fiziksel olarak etkiledi ve etkilemeye de devam ediyor. Pandeminin ruhsal sağlığımız üzerindeki etkileri ise yeni yeni ortaya çıkarılmaya başlandı. Özellikle hastalığı atlatan kişiler ve sağlık çalışanları, psikolojik rahatsızlıklar bakımından risk altında.

Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, koronavirüs nedeniyle hastanede tedavi gören kişilerin %96’sında Post-Travmatik Stres Bozukluğu (PTSD) belirtileri görüldüğü ortaya kondu. Ayrıca bu kişilerde depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal rahatsızlıkların görülme riskinin de arttığı belirtildi.

Araştırmacılar, Covid-19 hastalığının belirtileri arasında görülen koku ve tat kaybı gibi durumları da hastalığın sinir sistemini etkiliyor olabileceğini gösteren işaretler olarak değerlendiriyor. Bu durumda koronavirüs tedavisi görmüş kişilerin sadece psikolojik olarak değil, fizyolojik olarak da ruhsal rahatsızlıklara daha meyilli olmasına neden olabilecek değişimler yaşayabileceği tahmin ediliyor. Hala konu ile ilgili derinlemesine bilimsel çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu ifade eden uzmanlar, eldeki verilerin gerekli önlemler için harekete geçmeye yeterli olduğu görüşünde.

Tüm dünya stres altında

Koronavirüs pandemisinin neden olduğu sosyal ve ekonomik değişimler de hemen herkes için stres kaynağı. Hastalığın kendisinin başlıbaşına korkutucu bir ihtimal olmasının yanında finansal çalkalanmalar, eğitim sistemindeki belirsizlik, seyahat kısıtlamaları gibi birçok sosyal etmen de güvensizlik hissiyle beraber bolca stres faktörünün hayatımızı etkilemesine neden oluyor.

Uzmanlar aşağıdaki belirtilerin 1 aydan uzun süre görülmesi durumunda psikolojik destek alınması gerektiği görüşünde:

• Uykusuzluk veya aşırı uyuma isteği,
• Yeme düzeninde bozukluk, aşırı yeme veya iştahsızlık,
• Konsantrasyon eksikliği, günlük işlere odaklanamamak,
• Takıntılı bir şekilde sürekli olarak hastalandığını, virüs kaptığını düşünmek,
• Çarpıntı, nefes darlığı gibi anksiyete belirtileri.

Türkiye’de birçok belediye ve aynı zamanda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından pandemi sürecinde ücretsiz psikolojik destek sistemleri kurulmuş durumda. Eğer salgın nedeniyle psikolojik sağlığınızın bozulmaya başladığını düşünüyorsanız veya bir yakınınız bu durumdaysa, aile hekiminizden sizi doğru uzmana yönlendirmesini isteyebilir ya da bulunduğunuz ilin belediyesindeki ilgili birime ulaşabilirsiniz.

Referans: "COVID-19 may have consequences for mental health". Şuradan alındı: https://neurosciencenews.com/mental-health-coronavirus-16563/. (19 Haziran 2020).

Sarah L. Hagerty & Leanne M. Williams. "The impact of COVID-19 on mental health: The interactive roles of brain biotypes and human connection". Şuradan alındı: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2666354620300430. (Mayıs 2020).

"Coping with Stress". Şuradan alındı: https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/daily-life-coping/managing-stress-anxiety.html#. (1 Temmuz 2020).