Boyun düzleşmesi ofis çalışanları için önemli bir sağlık sorunu. Saatlerce masa başında oturmak, bilgisayarda uzun süre vakit geçirmek ve hareketsiz yaşam bu soruna neden olan önemli faktörler. Masa başındayken alacağınız bir takım önlemlerle boyun düzleşmesinin önüne geçmek mümkün. Omurga, yandan bakıldığında bir takım eğriliklerden oluşuyor. Öyle ki boyunda, sırtta ve belde farklı çukurlaşmalar bulunuyor. Boyunda bulunan çukurun görevi başın ağırlığını adeta bir amortisör gibi taşımak. Boyun çukuru; özellikle atlama -sıçrama sırasında başın ağırlığının yapacağı ivmelenme kuvvetini absorbe ederek yükün sırt omurgasına daha az yansımasını sağlıyor ve içinden geçen sinirlerin de korunmasına yardım ediyor. Bu eğriliğin azalmasında ise düzleşme denilen sorun ortaya çıkıyor. Boyunda oluşan bu düzleşme boyun omurlarına aşırı yüklenmeden akciğer sorunlarına kadar birçok şikayeti beraberinde getiriyor.

Boyun düzleşmesinin nedenleri nelerdir?

Prof. Dr. Özgür Çetik, boyun düzleşmesine neden olan faktörler ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

Bilgisayar başında uzun süre oturmak boyunda düzleşme nedeni

Boyun düzleşmesinin çeşitli nedenleri var. Disk hastalığı (boyun fıtığı veya dejenerasyonu), içinden geçen sinirlerin hastalıkları, trafik kazası, kemik ve eklem hastalıklarının yanı sıra kötü pozisyonda oturarak kitap okumak veya bilgisayar kullanmak da boynun düzleşmesine neden olabiliyor. Genç hastalarda en sık nedenlerin başında bilgisayar başında uzun süre kötü pozisyonda oturmak ve hafif şiddetteki trafik kazası geliyor. Özellikle trafikte aracınıza arkadan düşük hızda bile çarpılsa başınız ani olarak önce arkaya sonra öne doğru hareket ediyor. Bu hareket sonrası sık olarak boyun fıtığı oluşabilirken boyun düzleşmesi de meydana gelebiliyor.

Boyun düzleşmesi nelere neden olur?

Boyun düzleşmesinde başın öne doğru gitmesi ve vücut denge merkezinin değişmesi birçok sorunu da beraberinde getiriyor.

• Kafa öne doğru yer değiştirdiğinde kafanın ağırlığını taşıyan kemiklere ve kaslara aşırı yük biniyor. Bunun sonucunda kaslarda yorgunluk ve spazma bağlı ağrılar ortaya çıkıyor.

• Kafa öne doğru yer değiştirdiğinde omurga uzuyor ve geriliyor, bu durum da omurganın içinden geçen sinirlerde gerilime neden oluyor. Vücudumuza giden tüm sinirler boyundan geçiyor, bu nedenle tüm organlarımız ile ilgili problemlere neden olabiliyor. Yapılan bilimsel çalışmalarda boyun düzleşmesinin akciğer fonksiyonlarının azalmasına neden olabildiği bildiriliyor. Bu durum özellikle yaşlı hastalarda çeşitli problemlere yol açabiliyor.

• Boyun düzleşmesi sonucu yıllar içerisinde boyun omurlarında aşırı yüklenme meydana gelerek osteofit adını verdiğimiz kemik çıkıntıların oluşmasına neden oluyor. Zaman içerisinde bu kemik çıkıntılar, sinirlere baskıya yol açabiliyor.

• Boynu düzleşen hastalarda omurga esnekliği kayboluyor. Bu durum da onların travmalarda daha fazla zarar görmelerine neden oluyor. Boyun eğimi travma sırasında oluşan yükleri emdiği için travmanın etkilerini en aza indiriyor.

Boyun düzleşmesi hayat kalitesini düşürüyor

Kronik ağrıya neden olarak hayat kalitesini düşüren boyun düzleşmesi doğru tanı konulması ve tedavi edilmesi gereken bir durum. Tanı amacı ile önce detaylı muayene yapılıp, direk röntgen filmi çekiliyor, gerekli durumlarda ise MR veya BT gibi ileri tanı araçları kullanılıyor. Tanı konulduktan sonra nedene yönelik tedavi uygulanıyor.

Boyun düzleşmesine karşı yapılması gerekenler nelerdir?

Masa başında mutlaka dik oturun

Özellikle masa başında çalışan kişilerin oturma pozisyonlarına dikkat etmesi gerekiyor. Omurga bir bütün olarak çalışıyor, sırt veya bel eğriliği boyun eğriliğini etkiliyor. Bu nedenle dik oturmayı sağlayıcı tedbirler alın; Oturduğunuz sandalye yüksekliği: ayaklarınız yere temas ettiğinde dizler 90 derece açı yapacak kadar yüksek olmalı. Sandalyenizin bel desteği yok ise mutlaka bel yastığı kullanın.

Monitörün üst kenarı kaşınızın hizasında olsun

Dik oturduğunuzda kullandığınız bilgisayarın ekranının üst kenarı kaş hizanızda olmalı. Eğer monitör aşağıda kalır ise başınızı sürekli öne eğerek oturmak boyun düzleşmesine neden olabiliyor.

Oturduğunuz yerde özel egzersizler yapın

Sürekli oturarak çalışıyorsanız her iki saatte bir ara vererek boyun güçlendirici egzersizler yapın.

Avrasya Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Şenay Sıldır, boyun düzleşmesi hakkında bilgiler verdi.

Boyun düzleşmesi C şeklindeki boyun bölgesinin I şekline dönüşmesiyle kendini gösterir. Yumuşak disklerden oluşan omurganın kayarak işlevini kaybetmesidir. Boyun düzleşmesiyle boyunda bir eğri meydana gelmeye başlar. Boyun düzleşmesi doğuştan olmaz, daha sonradan meydana gelir. Boyun düzleşmesi rahatsızlığı tedavi ile kontrol altına alınmazsa, zaman içerisinde daha büyük rahatsızlıklara yol açmaktadır.

Boyun düzleşmesi en çok kimlerde görülüyor?

Boyun düzleşmesi ;

• Çok fazla ders çalışan kişilerde,
• Vaktini bilgisayar, telefon gibi elektronik aletlerde harcayanlarda,
• Aşırı kitap okuyan kişilerde,
• Öğretmenlerde,
• Bankacılarda,
• Devlet memurlarında,
• Örgü işleriyle meşgul olanlarda,
• Aynı aktiviteyi sıklıkla yapan,
• Çok oturan, çok fazla televizyon izleyen kişilerde daha çok görülmektedir.

Boyun düzleşmesi ne zaman fark edilir?

Çoğu insan boyun düzleşmesi semptom ( belirti) acı ya da ağrı olmadan hissedememektedir. Bu zaman geçtikçe fark edilir. Ağrı dışında boyun düzleşmesini anlayabileceğiniz bir diğer belirti boynun hareketlerinde kısıtlama olmasıdır. Hastalık geliştiğinde kişi boynunu istediği gibi rahat hareket ettirememeye başlar. Ağrı boyun bölgesinde sinirlerin sıkışmasına neden olursa fark edilir. Bunun yanı sıra kollarda, baş ve boyun bölgesinde uyuşma da hastalığın bir diğer belirtisidir. Boyun düzleşmesi genellikle doktor tarafından MR ve röntgen gibi tetkiklerle tespit edilir. Fiziki muayenede ise doktor öncelikle boynun sağa, sola, öne ve arkaya doğru hareketlerine bakar. Kontrollerden sonra tanı konularak hastalık tedavi edilmeye başlanır.

Boyun düzleşmesi tedavisi nasıldır?

• Boyun düzleşmesi tedavisinde, öncelikle omurilik ve bu yapıda yer alan sinirlerin baskı altında olup olmadıkları tespit edilmelidir. Daha sonra hastadan bir takım egzersizlerin yapılması istenir.
• Ağrı kesicilerle ve kas gevşetici kremlerle hastalık giderilmeye çalışılır.
• Boyun düzleşmesi ilerlemiş ve daha kötü bir durumla karşılanırsa fizik tedavi seansları uygulanmaya başlanır.
• Boyun düzleşmesinde bir diğer tedavi yöntemi hastanın boyunluk kullanmasıdır. Boyunluk ağrı ve acıların azalmasını sağlar. Kısa süre kullanılır. ( 7-10 gün )
• Doktor gerekli gördüğü takdirde cerrahi müdahaleye (ameliyat)başvurulmaktadır. Ancak ameliyatın yapılacağı bölgede milyonlarca sinirin yer alması ve hayati önem taşıyan bir konum olması nedeniyle cerrahi müdahale son derece risklidir. Bu yüzden ameliyat hasta ve doktorun en son başvuracağı yoldur.

Boyun düzleşmesi olan kişilerin dikkat etmesi gerekenler nelerdir?

Tedavi sürecinde en büyük iş hastalara düşmektedir.

• Hastalar ağır yük taşımamalı,
• Boyunlarını incitecek hareketlerden kaçınmalı,
• El, kol ya da omuza yük bindirilmemeli,
• Atlama, zıplama ve hızlı koşma gibi ani hareketlerden kaçınılmalı,
• Boyun yastığı edinmeli,
• Doktorun verdiği ilaç ve egzersizlere uyulmalıdır.