Zencefil gerçekten mucize mi?

Zencefilin faydaları

10 sene önce, zencefilin z’sini bile bilmiyordum, daha doğrusu elime alıp da kullanmışlığım yoktu. O dönem Mother&Baby dergisinin Genel Yayın Yönetmenliği’ni yapıyordum. Şirkette, o dönem her kata otomatik kahve makineleri koydular ve bize de bu makinelerde kullanabileceğimiz bir kart verdiler, içinde belli bir puan var. Karttaki puanlarınla makineden içecek alabiliyorsun. Kışın hepimiz, sıcak çikolataya abanıyoruz. Bir gün çok sevdiğim bir arkadaşım yanıma geldi, sohbet ediyoruz, “Bize zencefilli çay yapayım mı?” dedi, ben de ona “Bu kız uzaylı galiba” bakışımdan attım ama birşeyler denemeyi seviyorum, onunla sohbet etmeyi de çok seviyorum. “İyi, peki” dedim, mutfağa gittik, yeşil çayın içine zencefil doğradı. İlk başlarda keskin tadı garip geldi, alışmam biraz zor oldu, şimdiyse ayrılamıyorum. Zencefille bu münasebetimi çok iyi hatırlıyorum çünkü adını, sanını bilsem de çay içine doğrayayım, rendeleyeyim, bu dünyadan haberim dahi yoktu. 10 sene önce belki de pek çoğumuzun o kadar tanımadığı zencefil, artık neredeyse tüm marketlerde, manavlarda, pazarda bulunabiliyor. Pek çoğumuzun mutfağında sıkça kullandığımız bir baharat haline geldi.

Zencefille ilgili bilmemiz gerekenler

• Zencefil taze, kurutulmuş, toz halinde, yağ veya suyu sıkılarak kullanılabilir ve bazen işlenmiş gıdalara ve kozmetiklere eklenir. Yemek tariflerinde çok yaygın olarak kullanılan bir baharattır.
• Ben, özellikle mevsim geçişlerinde zencefili mutfağımdan eksik etmiyorum. Zencefilde bulunan "gingerol" maddesi, kuvvetli bir inflamasyon (yangı) önleyici ve antioksidan. (1)
• Regl ve kas ağrılarını azaltır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Kolestrolü düşürür.

Diyabet için yararlıdır

• Zencefilin bir başka yararı da diyabetle mücadelede karşımıza çıkıyor. Yakın zamanda gerçekleştirilen çalışmalar, zencefilin kan şekeri kontrolünü desteklediğini gösteriyor. (2)

Bulantıya karşı etkilidir (3)

Deniz bulantısına karşı kullanılabilir. Bu konuda yapılmış 12 araştırmanın ortak değerlendirmesinde, hamilelik bulantılarına etkili olduğu sonucuna da varılmış. (4) Hamileyseniz, mutlaka kullanıp kullanamayacağınız konusunda ve dozajlarla ilgili doktorunuza danışın.

Aynı zamanda kemoterapi gören kanser hastalarında da mide bulantısını azaltabildiğine dair araştırmalar mevcut. Geçen yıl katıldığım Kanseri İyileştirmek Dünya Zirvesi’nde (“Healing Cancer World Summit”) yer alan konuşmacılardan Chicago Bütünsel Kanser Tedavi Merkezi’nden Beslenme Uzmanı Lizabeth Gold, zencefilin tedavi sürecinde kullanımını tavsiye ettiklerini üzerine basa basa vurgulamıştı: “Zencefil ya da bir zencefil smoothiesi (badem sütü ile harmanlanmış taze zencefilli ve şeftalili) bulantıyı hafifletebilir ve sindirimi iyileştirebilir” ifadesini notlarıma eklemiştim.

Taze zencefil alırken neye dikkat etmeliyiz?

Sert ve sıkı olmalı, yüzeyinde kırışma ve küf olmadığına dikkat edin.

Nasıl saklayabilirsiniz?

Buzdolabında 3 haftaya kadar saklayabilirsiniz. Toz olarak hem aktarlarda hem de marketlerde bulabilirsiniz. Karanlık ve nemsiz ortamda 6 ay dayanır. Çay yapmak için aroması daha çok olduğu için tazesini tercih edin, derim.

Kullanım dozu

Unutmayın, herşey dozunda güzel. Yararlı birşeyin bile fazlası zarar verebilir. Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi'nin raporlarına göre yetişkinlere günde 4 gramdan fazla zencefil kökü önerilmiyor. Ayrıca, 2 yaşın altındaki çocuklara zencefil kökü verilmemelidir. Tıbbi bir durumunuz varsa, zencefil kökü almadan önce doktorunuza danışın.

Tek bir besine mucize olarak bakmaktansa tabağınızı gökkuşağı renkleriyle doldurup, sebze ve meyvenin bol olduğu bir beslenme düzenine geçmeniz, sağlığınız için atabileceğiniz en temel adımlardan.

Siz de benim gibi zencefil sevenlerden misiniz, yoksa bu uzaylılar da kim diye düşünenlerden mi?

Sevgilerimle, mutlu haftalar,

Referanslar:

• Biological properties of 6-gingerol: a brief review., Wang S, Zhang C, Yang G, Yang Y., Nat Prod Commun.2014 Jul;9(7):1027-30.
• The Effects of Ginger on Fasting Blood Sugar, Hemoglobin A1c, Apolipoprotein B, Apolipoprotein A-I and Malondialdehyde in Type 2 Diabetic Patients, Nafiseh Khandouzi, Farzad Shidfar, Asadollah Rajab, Tayebeh Rahideh, Payam Hosseini, Mohsen Mir Taheri
• Efficacy of ginger for nausea and vomiting: a systematic review of randomized clinical trials., Ernst E1, Pittler MH., Br J Anaesth.2000 Mar;84(3):367-71.
• A systematic review and meta-analysis of the effect and safety of ginger in the treatment of pregnancy-associated nausea and vomiting, Estelle Viljoen,1,3 Janicke Visser,1 Nelene Koen,1 and Alfred Musekiwa2