Beş maymun...

Bilim adamları, bir kafese beş maymun koyar.

Kafesin ortasında bir merdiven vardır, bu merdivenin tepesinde de iple bağlanmış muzlar...

Maymunlardan biri merdivene çıkıp muza ulaşmak istediğinde, bilim adamları soğuk suyu sıkıverir kafese.

Beş maymun tek tek merdivenden çıkıp gözünün önündeki muza ulaşmaya çalışır ama her defasında duşunu alır.

Denemeler sonrasında sırılsıklam kalmış maymunlar, merdiveni tırmanmanın soğuk suyla ıslanmaya neden olacağını öğrenmiştir.

Biri dışarı alınarak kafese yeni bir maymun yerleştirilir.

Yeni gelen, elbette durumdan bihaber, merdivene çıkmaya yeltenince diğer dördü onu tutup bir güzel döver!

Islak olanlardan biri daha alınıp, ikinci bir maymun kafese konulur. O da merdivene doğru hareketlenince dayak yer. Hatta onu en şiddetli ve istekli döven, biraz önce içeri girmiş olandır.

Üçüncü ıslak maymun dışarı çıkarılıp, yerine konulan yeni ve kuru maymun da merdivene giderken dayağını yer oturur.

İlk gelen iki maymun bu dayağın nedenini hiç bilmeseler de yeni geleni iştahla dövmüşlerdir.

Dördüncü ve beşinci ıslak maymun da çıkarılıp yerlerine yenisi konmuş ve sonuç aynı olmuştur.

Nihayetinde kafeste kuru ama ‘pataklanmış’ beş maymun vardır ve beşi de merdivenden çıkıp muzu almaya kalkışmamaktadır.

‘Beş Maymun Deneyi’ olarak bilinen bu ünlü deney, negatif öğrenmeyi ortaya koyuyor ya...

Amiyane deyimle “Böyle gelmiş böyle gider”in deneyidir bu! Doğduğumuz anda hayatımıza iliştirilir, başarısızlığın temeline gizlenir.

Ama...

Islanmaktan korkmayanlarımız... Dövüldüğünde dayakçılarla birlik olup başkalarına vurmayanlarımız... Ve tepede asılı duran isteklerini görmezlikten gelmeyenlerimiz başarıya ulaşır.

Çalışan, çalışmayan herkese iyi haftalar olsun...