Türetici misiniz yoksa tüketici mi?

Üretici ve tüketici kavramlarına çok sanırım çokça alışığız ve yine tahminim o ki bu satırları okuyanların çoğunluğu kendini daha çok tüketici tarafında tanımlayacaktır.

Oysa sürdürülebilir dünyada artık yeni bir kavram var: Türetici.

Bir harf ne kadar da çok şey değiştiriyor değil mi? Sadece tüketim değil de bilinçli tüketime yönelmek türetici olmanın baş kuralı. Günümüzde hepimizin rotasını tüketiciden türeticiye doğru çevirmesi gerekiyor. Aslında yapacaklarımız çok da zor değil, birçoğu bildiğimiz şeyler. Sıkıntı şu ki hayatın hızına yetişeyim derken bu maddeleri unutuyoruz işte...

Aşağıdaki maddeleri size sevgili Özlem Özyurt’un Türetici Çocuklar Ekolojik Yaşam Rehberi’nden derledim. Bakalım bu maddeleri okuyunca kendinizi bir tüketici mi yoksa türetici olarak mı göreceksiniz? Sonuçlarda tüketici çıkarsanız türetici olmanın ipuçları zaten maddelerde saklı.

Bir türetici;

• İhtiyaçlarını sürekli gözden geçirir ve gerçekten ihtiyacı olanı satın alır. Başka bir deyişle "İndirime girmiş, herkes bu ara bunu alıyormuş, çok modaymış, stoku bitiyormuş" gibi cümlelere kapılmaz.

• Satın aldıkları nereden gelmiş, nasıl üretilmiş, içinde neler var, nasıl paketlenmiş, hangi yollardan ona ulaşıyor diye merak eder. Etiket okumayı bilir de diyebiliriz. Hatta hem etiket okur hem de acaba daha yerel, daha az paketsiz versiyonu var mı diye araştırır, karşılaştırır.

• Üreticisini tanır hatta birlikte üretir. Tüketirken de üreticiye ve dünyaya fayda sağlamaya çalışır. Belki birlikte üretmek henüz uzak bir kavram gelebilir ama üreticimizi tanımak üstteki madde ile pek el ele gidiyor.

• Tükettiği şeylerin hayvanlara, bitkilere ve diğer varlıklara zarar verip vermediğini öğrenmeye çalışır, ona göre seçim yapar. Özellikle kozmetik ve temizlik ürünlerinde crueltyfree; yani hayvanlar üzerinde test edilmemiş ürünleri seçmek bana kalırsa başı çeken maddelerden.

• Parasının nereye gittiğini merak eder. 'Bütçesini bilir' diyelim biz buna. Ay başı gelirine bakar, zorunlu harcamalarını düşer, kalandan 'az' demez, tasarruf payı ayırır.

• Kendi kıyafetlerini tamir edecek kadar dikiş dikmeyi bilir, yemek pişirir, evini kendi kendine boyayabilir. Kendine yetmek ne önemli bir şey. Bence bu maddeyi okuduktan sonra varsa çocuklarınızı, yeğenlerinizi düşünün. Onlara bunları öğretiyor musunuz? Size öğretildi mi? Şimdi neyi farklı yapmak isterdiniz?

• Türetici; müzelere, parklara, kütüphaneleri, tarihi yerleri, yakınlarını ziyaret etmeyi, arkadaşları ile vakit geçirmeyi tercih eder. Yapılacak onca güzel şey varken vaktimizi alışveriş yaparak ya da vitrin gezerek harcamayalım değil mi?

Ne dersiniz? Siz hangisine daha yakın çıktınız? Tüketici mi, türetici mi?