Hayalinizdeki “Bedava” Sosyal Medya...

Bu hafta, aylardır sosyal medya ile ilgili en çok sorulan sorulardan birine değinmek istedim. Daha doğrusu, soru değil şikâyet…

Adım adım bazılarınızın nedenini bildiği bazılarınızın da birazdan öğreneceği sosyal medya “sorun”larını yazayım…

• Facebook profilinizin zaman akışınızda, hiç takip etmediğiniz, beğenmediğiniz ya da arkadaş olmadığınız bir hayran sayfasının ya da kişinin paylaşımını görmeniz.
• Twitter zaman akışınızda, takip etmediğiniz bir profilin tweet’lerini görmeniz.

Öncelikle bu iki durumun da nedeni aynıdır. Facebook ya da Twitter, siz başkalarının Mercedes’inize poponuzu dayayıp fotoğraf çektirerek kızlara hava atasınız diye yazılmış ve dakikada binlerce dolar masrafları olan yazılım gurupları değildirler. Bu çoğunuzun şikâyetçi olduğu durum şimdilerde ağırlıklı olarak Facebook ve Twitter’da görülse de önümüzdeki zamanlarda diğer sosyal medya yazılımlarında da görülecektir.

Görmüş olduğunuz paylaşım ya da tweet’ler “sponsorlu” adı altında görülmektedirler (yani paylaşım sahibi profil sahipleri, yazılım sahibi şirket para kazansın ve size daha iyi ücretsiz hizmet sunsun diye ücreti karşılığında reklam yaptırmaktadır). Marka ve sosyal medya yönetimini yaptığım müşterilerime konu ile ilgili “benim Twitter’ımda (ya da Facebook’umda) ne işin var lan… :) ” benzeri yüzlerce mesaj gelmektedir.

Öncelikle “benim Twitter’ım” diye düşündüğünüz Twitter sizin değildir. Uyanık bir “sistem” böyle bir “eğlence” ile gerçekte hiçbir zaman sahip olamayacağınız “egonuzu” besleyerek, kendinizi akıllı sanmanızı sağlamakta ve sokakta tanımadığınız insan size 2 sn. baktığı zaman kavga etmeye hazır külhanbeyi karakterinizi, gönül rahatlığı ile tüm hayatınızı aktardığınız bir yapıya çevirmektedir.

Şunu unutmamak gerekir ki sosyal medya yazılımlarını kullanmak için üye olduğunda size büyük bir ihtimalle hiçbirinizin okumadığı, sayfalarca uzunlukta bir sözleşme kabul ettirilmektedir ki aksi durumda zaten profil oluşturamaz ve dolayısı ile siteyi ya da yazılımı kullanamazsınız. Server’ındaki aşırı yüklenme nedeni ile yazılımı 10 dk kullanamadığınız durumda bile isyan ettiğinizi hatırlar ve yazılımcı şirkete herhangi bir bedel ödemediğinizi düşürseniz, şirketlerin ceplerinden milyonlarca dolar ödeyerek okyanus ötesinden sizi mutlu etmekten başka amaçlarının olduğunu rahatça kavrayabilirsiniz.

• Twitter’da ya da Facebook’ta ve şimdi yeni yeni Instagram’da da tanımadığınız kişileri takip etmeye, tweet’lerini RT etmeye ve favorilerinize almaya, Facebook hayran sayfalarını ve sayfalarındaki gönderilerini beğenmeye başlamanız.

• Facebook ve Twitter profilinizin sizin haberiniz olmadan gecenin bir yarısı siz uyurken “seninle sevişmek istiyorum ve sana videomu yolladım (beraberinde bir link ile)” benzeri mesajlar yayımlaması.

Bu iki durumla karşı karşıyaysanız düşündüğünüz ilk şey hesabınızın “hack”lenmiş olduğudur. Çoğu sanatçımız, hesabının “hack”lendiğini söylerler… Güzel bir senaryodur bu… Kendilerini “hack”lenecek kadar önemli görmeleri egolarını besler… Bu durumu yıllar önce ülkemizde sosyal medya yokken ve erkeklerimiz arasında “mafyacılık” modayken, herkesin istihbaratın ve emniyet güçlerinin peşinde olduğunu bağıra çağıra söyleyip bununla gurur duyması cehaletine benzetebiliriz. Ya da gece kulübünde gördüğünüz ve size hayran olan çocuk, dünyanın en iyi yazılımlarından birini baştan kodlayacak kadar zeki çıkmış olabilir J. Bu durumda hiç şikâyet etmeyin, dünyanın en zeki erkeklerinden biriyle karşılaştınız… Kör, topal fark etmez… Hemen evlenin… :)

Peki, gerçekte durum nedir ve bunlar neden başımıza geliyor? Öncelikle ikinci yani sizin adınıza mesaj atılması durumu en art niyetli senaryodur… Ama öncesinde bahsettiklerim başınıza geldiyse bu art niyetli senaryo için gereken izini de otomatik olarak zaten vermiş olduğunuzu bilin… Birkaç ay öncesine kadar ücretsiz birçok uygulama ve yazılım size yükleme ve üye olma esnasında küçük bir tablo açarak bir sözleşme kabul ettiriyordu.

Şimdi de durum aynı ama artık bu “kervan”a ücretini ödediğimiz yazılımlar da katılmış durumda. Hem de bu sefer gerçekten bir “sorun”… Çünkü öncelikle yazılımı satın almak için bir bedel ödüyoruz ve karşımıza tekrar bu koşullardan oluşan bir sözleşme çıkıyor… Ben bugüne kadar bu tarz sözleşmeleri sadece birkaç mecburi (Facebook, Twitter, Instagram, vb. üyeliklerindeki) durumda kabul etmiştim.

Bir Apple kullanıcısı olarak iTunes üzerinden yüklediğim yazılımlarda her zaman ücretsiz değil, tam sürümlerini ücretli olarak satın aldım. Ama artık bu işin “suyu çıktı”… Çünkü bu tarz bir sözleşmenin size dayatılıp dayatılmayacağını, programın ücretini ödemeden ve program yüklenmeden önce bilemiyorsunuz ve sözleşmeyi kabul etmeyip programı sildiğiniz durumda da paranız çöpe gidiyor. Ve tabii hiçbirimiz okyanus ötesine varacak bir davayı birkaç dolar için açmayı göze almıyoruz…

Buna da “şükür” diyerek, daha fazla sosyal olmayan “sosyal medya hayatı”na gömülmememizi diliyorum…

Sevgiyle kalın…