Ataerkinin kadının yararına kodları da olabilir mi?

Uzun bir aradan sonra yine bir yazının başına oturdum. O kadar çok konuşuyorum, o kadar çok anlatıyorum ki bazen yazacak konularımı bu vesileyle tüketmiş oluyorum. Bu kadar konuşurken ve aslında bu konuşmalar çoğu zaman karşılıklı olurken, kadınların paylaşma ihtiyacı üzerine düşündüm. Sonra bunun çoğu zaman herkes için bir ihtiyaç olduğuna ama kadınların buna daha çok alan açabildiği noktasına vardım. Bunun bir takım hormonlardan ya da yaradılıştan değil, sosyal inşa vesilesiyle böyle olduğuna da emin gibiyim, biraz üstünde kafa yoralım isterim.

Hayatım boyunca etrafım hep kadın çemberleriyle çevrili oldu. Kalabalık bir kız grubum olamadı belki ama birbiriyle teması olmayan çok fazla kadınla hep temas halinde oldum. Bu çemberlerim olmasaydı bugün hayatta tutunduğum birçok alanın hiç var olmayacağına eminim. İş hayatım, anneliğim ve hatta romantik ilişkim bile etrafımdaki kadınlardan aldığım desteklerle sağlıkla ilerledi. Kadınlar çoğu zaman kadın dayanışmasının içinde olduğunun farkında bile olmadan bu dayanışmanın içindeler.

Bir kere yardım almaya çok yatkınım ve çevremdeki birçok kadında da bunu gözlemliyorum. Tekrar edeyim, bunun fıtratımızla ilgili olduğunu hiç sanmıyorum. Yardım almak yetemediğini kabul etmeyi gerektiriyor çünkü ve ataerki erkeklere yetemediğini saklamayı öğretir. Çok basit bir örnek: erkekler bilmedikleri yolu birine sormazlar mesela. Kendi başlarına bulmaya çalışırlar. Navigasyon bir erkek özelliği mi? Sanmıyorum. "Bilmiyorum" dememek için girilen bir çaba bu genellikle. Yardım almaya açık olmak ne kadar hayat rahatlatıcı bir şey oysa ki. Kadınlara özgülenmesine memnun olduğum kodlardan biri.

Bir başka memnun olduğum cinsiyet kodu, özel hayatımızı paylaşmak konusunda daha cüretkar olabilmek. Kadınlar anlatır. Sevgilisiyle derdini anlatır, annesiyle derdini anlatır, arkadaşıyla derdini anlatır, patronuyla derdini anlatır. Kadınlar birbirine anlatır. Paylaşır. Dertleşir. Bazen sadece anlatmış olmak bile şifalandırır. Oysa erkeklik kafaya takmış olduğunu dahi gizlemeyi gerektirir. Dertlerini kendi kendine çözmek zorunda bırakılan erkeklik karşısında yine kadınlara terk edilen bir alan olmasından memnun olduğum bir başlık. Bu vesileyle birbirine şifa vermek konusunda da daha cömert olmaya fırsatımız olur.

Yine erkek aklın geride kaldığı, bu sebeple birbirlerine de hasar verdiklerini düşündüğüm bir alan bazen de sadece dinlemenin iyi gelebileceğinde bihaber olmak. Kadınlar birbirini dinler. “Şimdi nasılsın?” der. “Senin için ne yapabilirim?” der, “Gel dışarı çıkıp hava alalım” ya da “Gel bir çay demleyip balkona çıkalım” der. Bazen sadece var olarak, yanında olarak da yapması gerekeni yaptığını bilir kadınlar genellikle. Sadece çözüm bulmaya ve sorunun köküne inmeye çalışmak bir erkek aklıdır.

Bir keresinde bir podcast’te dinlemiştim (öyle hatırlıyorum ama başka bir yerde de okumuş olabilirim). Bir kadın “çok trafik vardı, çok yoruldum, park yeri de bulamadım” diye dertleniyor eve gelip. Kocası da diyor ki “keşke daha erken çıksaydın, otobanı kullansaydın, valesi olan yere gitseydin”. Bir dahaki sefere böyle bir durum yaşanmasın diye önlem almaya çalışıyor aslında. Duymuyor. Aslında sadece “ah çok yorucu bir gün olmuş kahve içer misin?” dese yeterli mesela. O an kimse ondan çözüm bulmasını beklemiyor çünkü. Sadece dinlemesini bekliyor. Zaten olan olmuş. Erkeklere yüklenen görevse hep çözüm bulma odaklı.

Erkeklerin tüm dünyada çok ayrıcalıklı ve çok konforlu bir hayatları var. Şüphesiz. Bu yazının amacı “bakın biz de çok iyiyiz aslında” demek değil. Değiliz neticede. Fakat yaratılan onca tahakküm ve cinsiyete dayalı ayrımcılık karşısında, rahatça kendimizi bulabildiğimiz alanlar olmasına da memnunum. Buna dair hissettiklerimi paylaşmaktı niyetim.

"İyi ki kadınız" diye bitirmeyeceğim. İyi ki birlikteyiz ve dayanışmamız sayesinde eşitleneceğiz.