Uyku saati savaşları...

Her akşam uyku saati geldiğinde küçüğünüzü yatağına yatırıyor, onu öpüp, iyi uykular ve tatlı rüyalar diliyor, sonra da o gözlerini kaparken yüzünüzde bir gülümsemeyle sessizce odasından çıkıyorsunuz değil mi? Yoksa sizin evde işler böyle yürümüyor mu? Yoksa her akşam uyumayı reddeden, yalnız başına yatağında uykuya dalamayan ve sizi sonuna kadar yanında isteyen küçüğünüzle küçük bir meydan savaşı mı yaşıyorsunuz? Eğer durum böyleyse emin olun yalnız değilsiniz. Pek çok çocukta görülen ve çoğunlukla bebeklikte başlayan uykuya geçme zorluğu, çocukluğun ilerleyen yıllarına, hatta ergenliğe kadar uzanabiliyor.

Ne yazık ki çocuğun yatağa gitmemek için ayak diremesi, zorla yatağa yatırıldığında bir türlü sakinleşip uykuya geçememesi, beraberinde bazı olumsuzlukları da getirir. Her şeyden önce uzun ve yorucu bir günün sonunda hiçbir anne baba çocuklarıyla geçirecekleri günün son saatlerinin böyle bir gerginliğe dönüşmesini istemez. Çocuğu odasında ağlaya ağlaya uyumaya bırakmanın annenin ruhunda açtığı derin yara kolay kapanmaz. Kimi anne bu yöntemi denemeyi göze alırken kimisi de küçüğünü ağlatmamak için o uyuyana kadar yanında kalır, belki yanına yatağa belki de yere uzanır ve muhtemelen küçüğünden çok daha önce uyuya kalır.

Uyku saati savaşlarının anne ve babanın evde huzurla geçirecekleri bir akşama vurduğu darbeden daha önemlisi, çocuğun gelişimindeki olumsuz etkileridir. Bir türlü düzene giremeyen uyku saatleri nedeniyle çocuk gereken saatlerde sağlıklı ve yeterli uyku uyuyamaz. Bu düzensizlik çocuğun sadece uykuya geçme zorluğunu bir türlü aşamamasına neden olmakla kalmaz, onun zihinsel , duygusal ve sosyal gelişimini de olumsuz etkiler.

İngiltere’de University College London tarafından yaklaşık 11 000 çocuğun katılımıyla yapılan çalışma sonuçları, değişmez bir yatma rutini olan ve düzenli olarak aynı saatte uyuyan çocukların bu düzene sahip olmayanlara göre pek çok alanda daha başarılı olduklarını ortaya koyuyor (Kelly, Kelly & Sacker, 2013). Bu çalışmanın sonuçlarına göre uyku düzeni bozuklukları en çok 3 yaş civarı görülüyor ve uyku saatleri çoğunlukla 7 yaş civarı düzene giriyor. Ancak 7 yaşına kadar geçen bu dönemde yaşanan uyku düzensizliklerinin olumsuz etkileri çocuk 7 yaşına geldiğinde akademik ortamda kendini göstermeye başlıyor. 3 yaşında uyku saati düzensiz olan çocukların 7 yaşına geldiklerinde, matematik ve okuma testlerinde 3 yaşında uyku düzeni oturmuş çocuklardan önemli ölçüde daha başarısız oldukları görülüyor. Bu bulgular erken çocukluk döneminde düzenli ve sağlıklı uykunun zihinsel gelişimde ne kadar önemli bir rol oynadığına işaret ediyor. Kanada’da yürütülen bir başka çalışma, 6-18 ay arası uyku problemi yaşayan çocukların 5 yaşına geldiklerinde dil gelişiminde yaşıtlarından daha geride olduklarını gösteriyor (Dionne & ark., 2011).

3 yaşına kadar çocuklar günde yaklaşık 12 saatlik uykuya ihtiyaç duyarlar. Uyku yalnız bu dönemde değil gelişimin her aşamasında, okul çağlarında, hatta ergenlikte fiziksel, zihinsel ve sosyoduygusal gelişimde çok önemli bir rol oynar. Bebeklikte oluşturulan uyku alışkanlıkları yalnız bu dönemde değil ileriki yıllarda da çocuğun sağlıklı bir uyku düzenine sahip olmasının alt yapısını oluşturur. Bu nedenle anne babalar bebeğin fizyolojik olarak bir rutine girmeye en hazır olduğu ilk bir kaç ayda bu fırsatı değerlendirmeli ve uzun vadede uyku rutinini belirleyecek bir düzeni oluşturmalıdırlar.

Referanslar

- Y. Kelly, J. Kelly, & A. Sacker, (2013). Time for bed: associations with cognitive performance in 7-year-old children: a longitudinal population-based study, Epidemiol Community Health, Published Online.

- G. Dionne, E. Touchette, N. Forget-Dubois, D. Petit, R.E. Tremblay, J.Y. Montplaisir, & M. Boivin, (2011). Associations between sleep-wake consolidation and language development in early childhood: a longitudinal twin study. Sleep ;34(8):987-995.