Çocuklarda korku

Derin büyüyor. Büyüdükçe çocukla hayat kolaylaşır diyorlar. Neye ve kime göre kolaylaştığı tartışılır.

15 gün önce Derin tam dört yaşını doldurdu. Her geçen gün yeni bir olay yaşıyoruz. Derin artık yalan söylüyor. Derin artık karanlıktan, hayali canavar veya hırsızdan daha çok korkuyor. Derin artık büyüdüğünü bildiği için istediği ve istemediği şeyleri daha da net ifade ediyor, inatlaşıyor ve kendisini ikna etmek kesinlikle imkansız. Zaten okulların açılması ve mevsim geçişi nedeniyle ile bitmeyen bir hastalık söz konusu. İyileşmeme hallerine karşılık antibiyotik vb. ilaç almak zorunda da kalınca ilaç yan etkileri hayatımızın ayrı ve sevimsiz bir parçası oluyor. Derin’i tanıyan bilir, onlara anlattığımda şöyle diyorum. Düşünün Derin, bir mağazada istediği kyafetin bedenini bulamadığı zaman nasıl ortalığı yıkabilir, nasıl tutturabilir, nasıl avazının çıktığı kadar bağırabilir ve annesini nasıl tekmeleyebilir. Düşünemiyorlar, şaşırıyorlar. Doğrusu ben de çok şaşırıyorum. Düzenli okul hayatı ile birlikte zaten hayatımızda daha doğrusu O’nun hayatında birçok şey değişti. Olumlu ve olumsuz yönleri olduğunu düşünüyorum ama kaçınılmaz, okul şart. Velhasıl dört yaşın getirdiği bir inat var ki, sabırlara selamım olsun.

Gelelim dört yaş ile birlikte en çok yaşadığımız sorunlardan bir tanesine.

Korku. Yalnız bir odada kalmaktan ve karanlıktan daha çok korkuyor artık. Gece sürekli beraber yatmamızı talep ediyor. İki ay öncesinde akşamları kendi kendine, yanında kimse olmadan uyumaya alışmış iken şimdi sürekli benimle yatmak gibi bir talebi var sırf korkudan. Gece uyanıp, hemen yanına beni çağırıyor. Eskiden yanında durmamı beklerdi, artık yanına yatmamı istiyor. Tek kişilik yatakta yan yana yatmak da pek zor. Gözüm çıkacak, burnum kırılacak diye korkuyorum açıkçası, o kadar deli yatıyor ki…

Ah bir de görmediği ama duyduğu hırsızdan korkuyor. Geçenlerde hırsızın neye benzediğini sordu, nasıl bir şey dedi. Görürsem daha iyi anlayacağım deyince biz de Google amcasından görselleri gösterdik, daha mı kötü oldu bilemiyorum. Her gece bizim eve hırsız giremez değil mi, bizim evimizde güvenlik var, zaten güvenlik olmasa alarm olurdu değil mi? Kapımızı açamaz değil mi sorularının cevapları tekrarlayıp duruyoruz.

Korkusuyla asla dalga geçmiyoruz, korkusunu görmezden gelmiyoruz. Konuyu kapatıp, dikkatini başka yere yönlendirmiyoruz. Eskiden hayali canavarlardan korkardı. Bunun için özel geliştirdiğimiz hayali spreyimiz vardı, canavarların üstüne sıkardık. Canavarlar giderdi. Şimdi karanlık ve hırsız korkusuna sprey de fayda etmiyor maalesef. Korkusunu anlamak, onaylamak ve yanında olduğunuzu hissettirmek çok önemli. Ona güvende olduğunun mesajını vermek çok önemli. Hepimiz elbette çocukluğumuzda bir takım şeylerden korktuk. Ben çok net hatırlıyorum, karanlıkta odama tek başıma gidip ışığı açamazdım. Kendi hayalimde geliştirdiğim bir görüntü vardı, odama gidiyorum, karanlık, ışığı açacağım ama biliyorum ki yerdeki böcekler ayaklarımdan üstüme çıkacak. Böyle bir hayalim vardı, beynimde canlandırdığım. Sanırım şu anca böcek fobimin olması tamamen bununla alakalı. Elbette annemin ve babamın korkumu nasıl yönettiklerini hatırlamıyorum, ama korkumu anlamış olsalar belki de böcek fobim olmazdı değil mi?

Çocuğumuzun korkularını nasıl yönetebileceğiniz konusunda bugüne kadar okuduklarımdan anladığım en önemli şey;

O’na “aman hadi sende, karanlıktan korkulur mu?” ya da “hırsızın burada ne işi var, nerden çıkardın şimdi” dememek…

O’nun korku duygusunu reddetmemeniz gerekiyor. Çünkü duygusunu reddedersek, kendisini reddetmiş oluyoruz.

Korkuların gelişim sürecinin bir parçası olduğunu düşünmeyi unutmadan ama korkularını gözlemlemek gerekiyoe. Korkuların altında başka sebepler de çıkabiliyor.

Mesela Derin karanlıktan korktuğu için odasında gece hafif yanan bir ışık var, kesin çözüm mü? Belki değil ama yardımcı olduğu da kesin. Hemen karanlıktan hırsızdan korkması geçecek mi? Hayır. Onun da zamana ihtiyacı var. Biz bu süreç boyunca anne ve baba olarak, onun yanında olmaya, onu anlamaya, onunla konuşmaya, onu izlemeye devam edeceğiz. Özetle çocuğunuzun yaşadığı korkuyu ciddiye alıp, ilgilenin. İleride ne olacağını, nasıl bir travmaya neden olacağını bilemezsiniz.